Een mens moet al eens een risico durven nemen. Op een doordeweekse avond naar een voorstelling gaan zonder veel voorkennis: vier acteurs en een pianist die Frans chanson brengen. Zelf trokken wij met een open geest naar de voorstelling, omdat we het aan één van de vier acteurs beloofd hadden, als inhaalbeweging, omdat we de vorige twee producties van Les quatre au quai door omstandigheden gemist hadden. En Frans chanson, daar hebben we geen uitgebreide collectie vinyl van in het rek zitten, maar van liedjes als Pour un flirt, daar wordt iedereen wel vrolijk van. Een avond Franse liedjes, in goed gezelschap, dat kon dus eigenlijk niet echt fout aflopen.

Wie is wie?

Maar wie zijn Les quatre au quai? Les quatre au quai, dat zijn Steve De Schepper, Hendrik Lebon, Jolijn Antonissen en Steven Colombeen. Vier dus, zoals de benaming van het gezelschap laat vermoeden, maar ze brengen ook pianist Gunther De Backer mee. En zijn dus eigenlijk met vijf. Het zal niet bij die ene keer blijven dat het gezelschap zijn publiek even op het verkeerde been zet.

Toch even de achtergrond van de leden van het gezelschap meegeven. Want het is net die professionele achtergrond die verklaart waarom Entre les lignes veel meer is dan alleen maar een liedjesprogramma, maar een totaalspektakel waarvoor moeilijk één term die de juiste lading dekt te vinden is. Want Entre les lignes mag dan zoals gezegd in hoofdzaak een liedjesprogramma zijn, het bevat ook nogal wat humor, speelt met emoties, de voorstelling bevat ook een aantal soms verborgen verhaallijnen die zich beetje bij beetje ontrollen, en het publiek mag karaokegewijs een flinke portie meezingen.

Steven Colombeen en Jolijn Antonissen volgden allebei de musicalopleiding aan het Conservatorium Brussel. Steven werd een autoriteit in zijn vak, door zijn uitstekende stem, precisie en toonvastheid en ook zijn talent om te vertolken: hij is tevens acteur en zangpedagoog. Liefhebbers van musical kunnen Colombeen kennen uit '40'45, en uit de herneming van Daens. Hij acteert en zingt ook mee in de Franstalige musicals. Dat doet Jolijn Antonissen ook. Antonissen heeft een bijzondere stem, maar steekt haar tijd en energie vooral in acteren. Ze regisseert ook vaak en produceert haar eigen musicalvoorstellingen voor kinderen. Derde in rij is Hendrik Lebon . Die is van opleiding danser en dat verklaart waarom hij tijdens Entre les lignes probleemloos een spagaat neerzette waarvan wij dachten dat het nooit meer goed zou komen met de man, maar voor hem bleek dat dus een routineklus. Lebon bewijst in de voorstelling dat hij naast dansen ook heel goed acteert, zeker op de momenten dat hij komisch uit de hoek mag komen. Lebon zingt, net als de drie andere leden van Les quatres au quai, ook meer dan behoorlijk. Lebon was prominent aanwezig in Gardenia en En Avant Marche, twee voorstellingen van les ballets C de la B van Alain Platel. Hij maakt ook eigen voorstellingen, die balanceren op de rand van theater, dans en muziektheater. Hendrik Lebon schreef en regisseerde voor Steve De Schepper, het vierde groepslid van Les quatre au quai ook de muzikale monoloog Tenderness Forever. Steve De Schepper is van opleiding acteur, maar ook hij regisseert, zingt en produceert. Hij zat al in de meest uiteenlopende genres, van opera over operette, musical, repertoire en avant-garde theater en kindertheater. Maar het liefst van combineert hij al die disciplines, en dat kan hij bij Les quatre au quai.

“Het is vanuit die achtergrond, en vooral vanuit de goesting om eens iets samen te doen, dat Les quatre au quai ontstaan is”, vertelt Steve De Schepper na de voorstelling. “We hadden eerder wel eens samengewerkt, maar we wilden meer. Iets echt van ons samen. Toen we de vraag stelden wat we zelf echt graag deden gooide iemand ‘Frans chanson’ in de groep, en het enthousiasme van de andere drie was meteen gewekt. Er aan beginnen leek ons de beste oplossing. Van onze eerste voorstelling kan ik nog zeggen dat we ze vrij snel ‘in elkaar gestoken’ hebben. Maar voor de tweede en derde voorstelling hebben we er echt wel heel veel werk van gemaakt om een kader te scheppen, waardoor we er veel meer van maken dan enkel maar een liedjesprogramma. Ik kreeg vlak na de premièrevoorstelling van verschillende mensen te horen dat over deze voorstelling wel heel hard nagedacht is, en dat hebben die mensen inderdaad heel goed geraden” aldus Steve De Schepper. “Klopt”, vult Steven Colombeen aan: “Hier is hard aan gewerkt. En het is groepswerk, waarbij iedereen ideeën lanceert die dan uitgewerkt of weggegooid worden tot het allemaal klopt.”

En kloppen doet het in Entre les lignes. De vier, die zich live op toetsen laten begeleiden door toetsenman Gunther De Backer, bedachten voor Entre les lignes het kader van een radiostudio. Hun eigen radiostudio, waarbij het publiek tijdens een verzoekprogramma favoriete Franstalige nummers mag aanvragen. Maar vergis u niet, het is niet het zaalpubliek uit de theaterzaal zelf dat de nummers aanvraagt (al gebeurt dat op het einde van de show toch wel een beetje), de vier spelen afwisselend de rol van radiopresentator en die van ‘de mensen thuis die een nummer aanvragen’. De gimmick van de telefooncentrale biedt het viertal de kans om een aantal personages neer te zetten, zoals Jackie en Piepke, die bijna de hele voorstelling door in de wachtrij zitten, eer ze hun plaatje kunnen aanvragen. En zoals een publieksopwarmer van een radio- of televisieprogramma het publiek instructies geeft hoe het zich tijdens de uitzending moet gedragen, zo ook instrueren de vier van Les quatre au quai het publiek met behulp van een ouderwetse ‘flipchart’ om af en toe karaokegewijs mee te zingen.

Laat het gras maar groeien

In de loop van de voorbije jaren kweekten wij de gewoonte om bij muziekvoorstellingen achteraf de setlist van het programma op te vragen. Kwestie van zeker te zijn welke nummers de artiest allemaal bracht. Dat dachten we bij Entre les lignes ook te doen. Maar na de voorstelling durfden we dat niet echt meer. Want Entre les lignes is een mix van nummers die integraal gebracht worden, in het Frans uiteraard. Maar niet altijd: soms mixen Les quatre au quai de Nederlandse vertaling met de Franstalige versie, soms brengen ze medleys (met de Franstalige versie van Laat het gras maar groeien van Sam Gooris als giller van de avond). Kortom Les quatre au quai doen echt wel iets met het zeer uitgebreide repertoire van het Frans chanson. Het publiek krijgt er ook op een heel speelse manier nog wat encyclopedische achtergrondinformatie en wist-je-datjes bij. En een eigen vertaling door Steve De Schepper van De Pastorale van Ramses Shaffy en Liesbeth List. Maar evenzeer zit in Entre les lignes een medley van flarden Franse vertalingen/bewerkingen van Hé lekker beest, Als een leeuw in een Kooi, De Marie Louise, Zo mooi, zo blond en zo alleen. Hilarisch gewoon. Maar het adjectief hilarisch dekt niet het volledig programma. Er zijn best ook wel pakkende momenten. “Dat spelen met emoties, dat doorbreken van bepaalde stemmingen en meteen overgaan naar een heel andere stemming, dat maakt inderdaad onderdeel uit van het signatuur van Les quatre au quai”, aldus Steve De Schepper.

Na de voorstelling klonk de meest gehoorde opmerking als volgt: “Waarom zijn die gasten niet bekend, waarom toert dit niet door heel Vlaanderen?” Voorlopig speelt Les quatre au quai nog de twee vorige voorstellingen, de nieuwe voorstelling is nu te boeken.

Entre les lignes. Door Les quatre au quai. Première gezien in Tinnenpottheater Gent. Meer info op www.les4auquai.be.