Met de lente voor de deur maken vele tuiniers hun moestuin weer klaar voor het nieuwe seizoen. Dat gaat vaak gepaard met de onvermijdelijke spitbeurt. Maar kunnen we de energie die we in dit hels karwei steken niet beter gebruiken voor iets anders? Waarom doen we dit eigenlijk? Is het niet enkel iets voor effenleggers?De biologische aanpakOf we al dan niet moeten spitten is waarschijnlijk een van de grootste dilemma's onder tuiniers. Volgens biologische tuiniers is het compleet zinloos en zelfs schadelijk. Elke bodemlaag heeft namelijk een zeer specifieke taak en door te spitten kunnen we dit evenwicht grondig verstoren. In de bovenste laag van onze grond krioelt het van leven. Bacteriën, schimmels en andere beestjes zijn van onschatbare waarde voor de vruchtbaarheid van onze grond. Bij het spitten lopen we het risico dat essentiële leven te diep onder te graven en te verliezen bij een gebrek aan zuurstof. Maar ook het omgekeerde zal gebeuren. Leven uit diepere grond zal juist sterven door de zuurstof die vrijkomt bij het spitten. Het duurt vervolgens weken tot maanden vooraleer het volledige bodemleven zich weer heeft hersteld. Als reactie op dit spitten reageert de natuur met een overdaad aan onkruid dat wij vervolgens weer even snel willen wieden. Maar kale grond is onnatuurlijk! Het onkruid is bij wijze van spreken een natuurlijk verband. Je zou het kunnen vergelijken met een lichaamswonde die herstelt en waarvan je telkens de korst verwijdert.De traditionele aanpakMeer traditionele tuiniers vinden spitten dan weer prima. Zij spitten om de grond luchtiger te maken, de structuur te verbeteren, zaden sneller te laten ontkiemen, onkruid onder de duim te houden en mest te laten inwerken. Ze doen het ook omdat het netter oogt en omdat hun voorouders het ook al deden. Als het toen werkte, waarom zou het dan nu niet meer werken?Onze keuze: 15 centimeterPersoonlijk kiezen wij ervoor om slechts de bovenste, dikke laag van 15 tot 20 cm los te maken. Het is dus zeker niet nodig om 2 tot 3 steken diep te spitten zoals vaak wordt beweerd. Een minimalistische grondbewerking, met een maximaal resultaat, is een stuk beter voor de rug. Je kan dus gerust blijven spitten zonder het volledige bodemevenwicht overhoop te halen. Al zijn er ook hier uitzonderingen op de regel. Voor groenten met een lange wortel zoals pastinaken –een fantastische vergeten groente– en wortelen moet de grond wel dieper worden losgewoeld. Spitten is dus ook weer geen misdrijf. Ook zij die vóór de winter een compostlaag hebben aangebracht mogen die zeker inwerken in de bovenste laag.Spitten in je siertuin hoeft enkel bij de aanleg of heraanleg. Anders loop je het risico om wortels van bomen en planten te beschadigen. Je hele tuin omspitten is dus helemaal uit den boze.Conclusie: misschien maakt spitten of niet spitten eigenlijk helemaal niet zo'n groot verschil en moet iedereen maar doen waar hij of zij zich het best bij voelt. Het zou toch spijtig zijn om methodes die al generaties meegaan zomaar teniet te doen. En wat is er mooier dan een moestuintje die helemaal piek fijn klaar ligt om er tegenaan te gaan.

Verstandig bemestenOnze (moes)tuin bemesten doen we om onze bodem in staat te stellen de planten en groenten die erop groeien voldoende en evenwichtig voedsel te geven. Bemesten is echter niet zonder risico's. Het wordt er wel eens ingeramd: mesten, mesten en nog eens mesten. We willen immers allemaal de grootste, de sappigste, de mooiste en de lekkerste. Daarom springen we soms te kwistig om met meststoffen. Overbemesting zorgt ervoor dat je groenten helemaal niets meer doen en onkruid je moestuin gaat overnemen. Door het gigantische aanbod geraken we wel eens in verwarring. Toch is het relatief eenvoudig. We kunnen alle meststoffen opdelen in twee grote groepen. Organische meststoffen zijn dierlijke mest, compost, oogstresten, groenbemester en zelfs humus. Minerale meststoffen zijn de chemisch bereide kunstmeststoffen en de natuurlijke producten als kalk en fosfaten.Door uitsluitend te werken met organische meststoffen voorkom je overbemesting. En je bodemleven zal er stevig door verbeteren doordat meer micro-organismen het voedsel klaarmaken opdat de planten het kunnen opnemen. Organische meststoffen werken ook trager in en zo blijft de bodem langer vruchtbaar. Best is om ze in de bovenste laag (15 cm) in te werken. Ook het werken met een perfect uitgekiende hoeveelheid kunstmest is best aanvaardbaar en zal niet leiden tot overbemesting. Alleen, hoe weet ik in godsnaam wat een perfect uitgekiende hoeveelheid is? Wij nemen het zekere voor het onzekere. Het kost minder en is beter voor het milieu.