De lidstaten werken al anderhalf jaar aan de lijst. Het idee vond haar oorsprong in de nasleep van de Panama Papers en vond de voorbije dagen een nieuw momentum met de publicatie van de Paradise Papers. “Onze intentie is de lijst goed te keuren in december”, zo bevestigde de Estse minister en huidig voorzitter Toomas Töniste de vooropgestelde timing.

LEES MEER. Van Overtveldt blij met publicatie Paradise Papers: “Jarenoude constructies die nu eindelijk aangepakt worden”

Oorspronkelijk namen de Europese besluitvormers een negentigtal rechtsgebieden in het vizier. Na een eerste screening blijven er nog een zestigtal over. Zij hebben tot 18 november de tijd om een antwoord te verstrekken op Europese vragen over transparantie, nultarieven en de naleving van internationale afspraken in de strijd tegen belastingontwijking. Landen die hervormingen beloven, zouden alsnog kunnen vermijden dat ze op de lijst belanden. EU-lidstaten staan niet op de lijst.

Het stigmatiserende effect van de Europese zwarte lijst zou de betrokken rechtsgebieden al moeten aanzetten om hun praktijken bij te sturen. Verscheidene ministers betoogden echter dat er ook sancties aan gekoppeld moeten worden. Zo stelde de Franse minister Bruno Le Maire voor om deze landen de toegang te ontzeggen tot financiering bij internationale instellingen als de Wereldbank en het IMF.

Ook voor de Belgische minister Johan Van Overtveldt heeft het “weinig zin om een lijst te maken en het daar dan bij te laten”. “Het is al een zekere sanctie om op een dergelijke lijst te belanden, maar gegeven de internationale ontwikkelingen denk ik dat het noodzakelijk is om sancties op te leggen aan landen die aan datzelfde euvel blijven lijden.” Van Overtveldt merkte “een zeer grote mate van eensgezindheid” tijdens het Europese beraad.