Jarige auteur-performer sluit Belgisch luik van verjaardagstournee af in stad waar het allemaal begon: Gent
Tom Lanoye voert zichzelf en Vooruit naar een literair showorgasme
Tom Lanoye, auteur en performer, is 60 geworden en toert al sinds september 2018 door Vlaanderen en Nederland met het programma Jubilee. Woensdagavond sloot hij het Belgische luik van die tournee af op de plek waar het voor hem allemaal begon: Gent. Zaterdag sluit Lanoye zijn tournee echt af, in Eindhoven. Lanoye maakte het publiek één ding duidelijk: hij mag dan klein zijn, maar hij is een reus van een literaire grootheid.
Tom Lanoye had er duidelijk zin in, woensdagavond in de theaterzaal van de Vooruit. Hij kondigde zichzelf aan op een groteske manier, zoals niemand anders dat kan, en zoals niemand anders daar zou mee wegkomen: jezelf zo aanprijzen. Maar Lanoye kan en mag dat, niemand die het hem kwalijk neemt. En terecht. Het was de perfecte voorzet om zijn jubileumshow (een organisatie van Behoud de Begeerte, ook bekend van Saint-Amour en andere literaire evenementen) te laten beginnen met een karaokeversie van Frank Sinatra's Let me try again.
Lanoye gaf mee dat hij blij was dat hij in Gent stond _ de keuze met Antwerpen was, drie dagen na de verkiezingen _ makkelijk gemaakt, en hij informeerde meteen of Siegfried Bracke in de zaal zat. 'Want die had daar nu toch tijd voor? Wat moet de man anders doen? Journalist worden misschien? Voor het eerst in zijn leven.' Maar geen vrees, Lanoye zou niet de hele avond doordrammen over de politiek en de verkiezingen. Hij herinnerde het publiek er aan dat wie dat wou vooraf zijn of haar favoriete fragmenten had mogen opgeven, en dat hij, zoals het in een democratie de gewoonte is 'er dan toch zijn goesting zou mee doen."
Waarna Lanoye een selectie uit zijn werk voorlas. Of liever gezegd: acteerde. Hij mocht dan wel telkens het betrokken boek waaruit hij citeerde in de hand hebben, hij leek 90 procent van de teksten gewoon uit het hoofd te kennen. Uit Een slagerszoon met een brilletje kreeg het publiek het fragment te horen waarbij hij als kind vol bewondering toekeek hoe zijn vader aan het slagersblok te keer ging met het mes, Uit Het Goddelijke monster citeerde hij de golfscène van boer Leo,
Tussendoor kwam Lanoye nog een paar keer kort en gevat terug op de politiek: de blauwe maatpakken waarin de politici van vandaag aantreden deden hem denken aan de uniformen van vroeger en hij bracht ook zijn fantasie over Mia Doornaert en Theo Francken die samen in een dark room voor hetero's zaten, beiden gekleed in dezelfde lingerie, onder woorden.
Uit Kartonnen dozen vertelde/acteerde hij de passage waarin hij een masturbatiecursus gaf en om het internationale karakter van zijn succes te benadrukken deed hij daar ook een stukje nog eens in het Duits van over. Hilariteit en luid applaus in de theaterzaal.
Met de zin Niemand bemint de welsprekendheid meer dan de hakkelaar (uit Zuivering) confronteerde Lanoye zijn publiek er mee dat hij het niet alleen moet hebben van soms barokke, groteske en uitvergrote zinnen, maar dat hij het ook allemaal in één krachtige zin kan samenvatten.
Stil werd het toen Lanoye zijn publiek met de slotscène van Sprakeloos naar de pauze en het café van de Vooruit stuurde. Wie niet naar het café ging, maar in de theaterzaal bleef wachten, werd door Lanoye getrakteerd op fragmenten en bijkomende uitleg over Ten Oorlog. Hij deed dat gewoon tussen de mensen, vanop de publieksrijen.
In het tweede (kortere) deel van Jubilee stelde Lanoye het verjaardagscadeau voor dat hij nooit verwacht had te kunnen krijgen: ik heb nu een band, een groep! Al kon Lanoye niet garanderen dat contrabassist Nicolas Rombouts en drummer Teun Verbruggen ook werkelijk aan spelen zouden toekomen. Lanoye neemt namelijk nogal graag zelf het voortouw en het woord. De twee streelden bij de aanvang van de fragmenten uit Fort Europa inderdaad hun instrumenten met de nodige zachtheid, maar moeiden zich naarmate de fragmenten vorderden, in de strijd van het woord- en muziekkabaal, om tot een orgastisch slot te komen waar zowel de muzikanten als de woordperformer als winnaars uit kwamen.
Wijzelf verlieten de zaal met het gelukzalige besef dat Lanoye hier op ruim twee uren een overzicht geserveerd had van zowat alles wat we van hem gelezen hadden, en de goesting om het allemaal nog eens te herlezen. En om wat we nog niet gelezen hadden, zoals Fort Europa, aan te kopen.
Jubilee van Tom Lanoye was één van de laatste voorstellingen van het bijna afgelopen Vooruitseizoen. Sinds woensdag is de programmatie van het seizoen 2019-2010 bekend en kunnen er tickets gekocht worden. Alle info op www.vooruit.be
Lees ook
Van een enorm nieuw gordijn tot geluidsisolatie onder de tafels: Voo?uit Café zit in het nieuw
Burgemeester Mathias De Clercq (Open VLD) voert geheime gesprekken met Vooruit en CD&V in strijd om burgemeesterschap van Gent
Na 40 jaar stopt Vooruit-pionier Paul Teerlinck (70): “Gebouw ging eerst een parking worden”
Video
Hoofdpunten
Deze keer maakt prosecco ook echt slachtoffer: Biniam Girmay naar ziekenhuis nadat hij kurk in gezicht laat ontploffen
Aardrijkskunde vervelt tot klimaatvak in katholiek onderwijs: “Dit maakt het relevanter dan ooit”
Moeten we echt vrezen voor “apocalyptische voedingsprijzen”? En wat wordt er dan allemaal duurder?
LIVE. Team-Depp legt Amber Heard opnieuw op de rooster
70-jarige schildpad Jan kiest het hazenpad: “De buren zoeken mee, want het dier heeft een grote emotionele waarde”
Meest gelezen
Sportnieuws uit Gent
Meer nieuws uit Gent
Gentse wereldzeiler ‘gegijzeld’ in Saudische containerhaven: “Als ik van boord ga, arresteren ze mij”
Buffalo’s tonen gouden hart en springen in de bres voor Oekraïense collega’s
Eén kilo vintage kledij voor een spotprijs: grote tweedehandsmarkt komt naar Gent
Chalet aan de Vlasmarkt voor slachtoffers van seksueel geweld tijdens de Gentse Feesten
Rebellie van vakbond eindigt voor rechter: “In een democratie zijn de regels anders”
Twee brandweerinterventies op Kouter: werkman wordt onwel en stenen komen los
Geen cassatieberoep: veroordeelde Spaanse rapper die terrorisme verheerlijkte in teksten wordt definitief niet uitgeleverd aan Spanje
Hier kunnen Rode Duivels iets van leren: Gentse advocaten na Europees kampioen, nu ook wereldkampioen voetbal
Uniek Gents kunstinstituut vecht voor overleving: “Onze kunstenaars zijn wereldwijd gegeerd”
Restaurant in India serveert gerechten genoemd naar deze oer-Vlaamse dorpen
Blaarmeersen nog te koud voor zwemmers, zegt uitbater. “Elders mag het wel, is het daar dan warmer?”
Kinderen baas tijdens culinair festival Gent Smaakt
Moeder Alexander Dean choqueert even nabestaanden op assisenproces: “Door hetzelfde leed ben ik ook mijn zoon kwijt”
Studente (20) werd verkracht in berghok van Gents café, politie verspreidt opsporingsbericht: “Ik ben constant bang”
“Het verkeer hier is soms een zottenkot”: tv-reeks geeft je unieke inkijk in mug van Gents ziekenhuis