“Enkel iemand die door de staatshoofden en regeringsleiders is voorgedragen kan door het Europees Parlement verkozen worden als Commissievoorzitter en daarover beslis ik niet alleen”, zo verklaarde Merkel in het Duitse parlement. “Ik wens dat dit gebeurt met respect voor het principe van Spitzenkandidaten, maar ik kan vandaag niet zeggen of dat het geval gaat zijn.”

Verzet

Volgens het systeem van Spitzenkandidaten hijst elke Europese politieke partij voor de Europese verkiezingen een kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie op het schild. Voorstanders betogen dat het systeem, dat vijf jaar geleden werd ingevoerd, een link legt tussen het resultaat van de verkiezingen en de benoeming van een nieuwe baas van het dagelijks bestuur van de Europese Unie.

De Franse president Emmanuel Macron, die niet tot een traditionele politieke partij behoort, verzet zich echter met hand en tand tegen het systeem. Merkel houdt voorlopig vast aan de Spitzenkandidaat van haar Europese Volkspartij (EVP), Manfred Weber, maar ze wees er ook op dat de Europese Unie niet verlamd mag raken door de benoemingsstrijd. Woensdagavond pleegt de bondskanselier in Berlijn overleg met haar landgenoot.

Onvoldoende steun

Het is niet alleen onder staatshoofden en regeringsleiders dat Weber onvoldoende steun vindt. Ook in het Europees Parlement kan de Beierse conservatief geen meerderheid achter zich scharen. De EVP is daar weliswaar de grootste fractie, maar ze heeft steun van de sociaaldemocraten en de liberalen en/of groenen nodig. Ook Frans Timmermans, de Spitzenkandidat van de sociaaldemocraten, en de Deense liberale Margrethe Vestager, genieten onvoldoende steun in het halfrond.

“De zaken zijn heel complex geworden, dus we moeten blijven zoeken naar een oplossing”, zo blikte Merkel vooruit naar de Europese top van zondag, wanneer de staatshoofden en regeringsleiders een nieuwe poging ondernemen om een kandidaat voor te dragen aan het Europees Parlement. Bij een eerste poging vorige week donderdag gingen de leiders van de 28 lidstaten zonder akkoord uiteen.