In de afgelopen 5.500 jaar is er nooit minder winterijs geweest dan nu op de Beringzee, het deel van de Stille Oceaan tussen Alaska en Rusland. Dat blijkt uit een studie onder leiding van Miriam Jones, die verbonden is aan de universiteit van Alaska en het Amerikaanse geologisch instituut (USGS).

Voor de studie analyseerden de onderzoekers de vegetatie die in de laatste 5.500 jaar is opgebouwd op St. Matthew, een onbewoond eiland in de Beringzee. Ze onderzochten er de verschillende veenlagen aan de hand van zuurstofisotopenanalyses op atmosferische en oceanische veranderingen en op neerslag.

Het ijs in het noordpoolgebied en de Beringzee smelt in de zomer en vormt zich weer in de winter. Satellietobservaties van de ijsvorming gaan terug tot 1979. Met deze studie wilden de onderzoekers veel verder in het verleden terugkijken.

Kettingreactie

Ze focusten daarbij op de Beringzee. Terwijl het winterijs in het noordpoolgebied al langer duidelijk en snel vermindert, parallel aan de opwarming van de aarde en de toename van CO₂-concentraties in de atmosfeer, bleef de ijsvorming in de Beringzee de laatste decennia redelijk stabiel. Alleen in 2018 en 2019 was er plots een forse vermindering.

De wetenschappers wilden weten of het om een afwijking, dan wel een trend gaat. Wat blijkt? “Wat we nu observeren is ongezien in 5.500 jaar”, zegt Matthew Wooller, directeur van de Alaska Stable Isotope Facility, die deelnam aan het onderzoek. Aan dit tempo dreigt de Beringzee volledig ijsvrij te worden, wat een kettingreactie aan negatieve gevolgen voor ons ecosysteem teweeg zou brengen, klinkt het.