Dat oud-presidenten Barack Obama, Bill Clinton en Jimmy Carter het geweld in het Capitool veroordeelden, verbaast niet. Obama legde in een statement daarvoor de schuld ook rechtstreeks bij Donald Trump, “die voortdurend liegt over het resultaat van een wettige verkiezing”. Maar niet enkel de Democratische voorgangers van Trump lieten van zich horen, ook Republikein George W. Bush noemde het “een walgelijk en hartverscheurend zicht”. “Dit is hoe verkiezingsresultaten worden betwist in een bananenrepubliek, niet in onze democratische republiek.”

LEES OOK. Amerika-kenners: “Hier zal president Trump een zeer zware tol voor betalen” (+)

Uit onvrede gaven woensdag verschillende stafleden van Trump hun ontslag. Zo stapte plaatsvervangend veiligheidsadviseur Matt Pottinger op, volgens CNN na de nalatige reactie van zijn president op de rellen. Melania Trump verliest dan weer haar rechterhand en “east wing chief of staff” Stephanie Grisham, die nochtans al sinds 2015 voor Trump werkte.

Zij werden gevolgd door Sarah Matthews, perswoordvoerder voor het Witte Huis, die opstapt omdat ze vindt dat “een natie een vreedzame machtsoverdracht verdient”. Ook Anna Cristina “Rickie” Niceta, die instaat voor sociale aangelegenheden en evenementen in het Witte Huis, diende haar ontslag in. Daaraan kunnen straks mogelijk nog namen worden toegevoegd: nationaal veiligheidsadviseur Robert O’Brien en stafchef Christopher Liddell, die hun ontslag nog overwegen.

Senator Lindsey Graham uit South Carolina, jarenlang trouwe bondgenoot van president Trump, erkende dat Joe Biden “de legitieme president van de VS is geworden”. “Ik kan vandaag enkel zeggen: ik doe niet meer mee (aan de ondermijning van de verkiezingsresultaten, nvdr.), genoeg is genoeg. Het is voorbij.”

LEES OOK. Impulsieve menigte of georganiseerde militie: wie waren de mensen die het Capitool bestormden?

“President moet opstappen”

Behalve Republikein en New Yorks congreslid Tom Reed, die verklaarde “vanavond schouder aan schouder te staan met Democraten”, lieten ook enkele politieke zwaargewichten zich uit over het geweld. Kevin McCarthy, de belangrijkste Republikein in het Huis van Afgevaardigden, was “teleurgesteld in hoe Amerika zich nu toont aan de wereld”.

Een van de belangrijkste medestanders van Trump, senator Ted Cruz, vindt dat “iedereen betrokken bij het geweld, vooral tegen de politie, vervolgd moet worden”. De Amerikaanse vicepresident Mike Pence, door Trump eerder woensdag nog aangevallen omdat hij weigerde de stemmen van de kiesmannen in het Congres ongeldig te verklaren, schreef dat “het geweld en de vernietigingen in het Capitool moeten ophouden.”

Senator Mitt Romney, voormalig presidentskandidaat en gekend criticus van Trump, ging nog verder: hij legde de schuld voor de bestorming van het Capitool rechtstreeks bij Donald Trump. “Het is een opstand waartoe aangezet werd door de president van de Verenigde Staten.” Daarna riep hij zijn Republikeinse collega’s op om te stoppen met het verspreiden van onzin over de verkiezingsuitslag, omdat ze “de gezondheid van de Amerikaanse democratie in het gevaar brengen”.

LEES OOK. Nog maar 14 dagen, en toch: Democraten én Republikeinen willen afzettingsprocedure tegen president Trump opstarten (+)

Die mening werd ten slotte nog gedeeld door Phil Scott, Republikeins gouverneur van Vermont. Hij tweette: “De basis van onze democratie en de principes van onze republiek worden aangevallen door de president. Hij moet opstappen, of door zijn eigen regering of het Congres uit zijn ambt ontzet worden”.