De aankondiging kwam er maandag op Myawaddy TV, nadat al bekendgeraakt was dat regeringsleider Aung San Suu Kyi, president Win Myint en andere politieke leiders door het leger opgepakt werden. Een woordvoerder van de partij van Aung San Suu Kyi bevestigde dat in de nacht van zondag op maandag. “We hebben gehoord dat Aung San Suu Kyi vastgehouden wordt in Naypyidaw (de hoofdstad van het land, nvdr.), we gaan ervan uit dat het leger een staatsgreep aan het organiseren is”, klonk het.

Telefoon- en internetverbindingen zijn ondertussen verstoord in de hoofdstad van Myanmar en de staatstelevisie meldt technische problemen, waardoor het niet mogelijk is uit te zenden.

Het Myanmarese leger had dinsdag gemeld een staatsgreep niet uit te sluiten als het geen mogelijkheid krijgt om de verkiezingsresultaten van afgelopen november te verifiëren. Het leger spreekt van grote onregelmatigheden.

De verkiezingen werden met een overweldigende meerderheid gewonnen door de partij van omstreden Nobelprijswinnares Aung San Suu Kyi. Legerwoordvoerder generaal-majoor Zaw Min Tun zei dinsdag dat de verkiezingen “noch vrij noch eerlijk” waren verlopen. Hij beweerde dat er ten minste 8,6 miljoen gevallen van fraude waren geregistreerd, waaronder duizenden honderdjarigen en minderjarige kiezers.

Het parlement - waar de National League for Democracy (NLD), de partij van Aung San Suu Kyi, 396 van de 476 zetels behaalde - weigerde een buitengewone zitting bijeen te roepen over de beschuldigingen.

Het Myanmarese leger heeft na de staatsgreep beloofd nieuwe verkiezingen te houden. De macht wordt overgedragen aan de winnende partij als de noodtoestand is beëindigd. Die is nu voor een jaar uitgeroepen.

De strijdkrachten, die in het verleden tientallen jaren over het land heersten, beloofden vast te houden aan een “echte meerpartijendemocratie”. Ze stelden in een verklaring op Facebook dat de aankomende verkiezingen “vrij en eerlijk” zullen zijn.

“Opnieuw een dictatuur”

Aung San Suu Kyi roept ondertussen de bevolking op die militaire putsch “niet te aanvaarden”. Dat is te lezen in een brief die haar partij, de Nationale Liga voor Democratie (NLD), via de sociale media heeft verspreid.

“De acties van het leger maken van het land opnieuw een dictatuur”, stelt de partij in de verklaring namens Suu Kyi. “Ik spoor mensen aan dit niet te accepteren en met hun hele hart te protesteren tegen de staatsgreep.”

Rohingya

De NLD-partij van Aung San Suu Kyi, die de Nobelprijs voor de Vrede won in 1991, kreeg al veel internationale kritiek te verduren voor haar aanpak van de Rohingyamoslimcrisis, maar is nog steeds zeer populair bij de Myanmarese bevolking.

Ondanks de grote meerderheid in het parlement van de NLD, controleert het leger nog steeds drie belangrijke ministeries (Binnenlandse Zaken, Defensie en Grenzen). Een overblijfsel van de jarenlange militaire junta die het land voor een halve eeuw tot 2011 regeerde.

Verscheidene mensenrechtenorganisaties hebben de legitimiteit van de verkiezingen van november in twijfel getrokken. In gebieden waar etnische partijen een goede kans hadden om te winnen, werden verkiezingen afgelast wegens “veiligheidsredenen”. De 600.000 Rohingya, aan wie het Myanmarese staatsburgerschap wordt ontzegd, mochten niet stemmen.

(Lees verder onder de foto)

Democratie ondermijnen

De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Antonio Guterres, heeft de arrestaties sterk veroordeeld. De gebeurtenissen in Myanmar “brengen een zware klap toe aan de democratische hervormingen in Myanmar”, aldus Guterres in een persbericht. De VN-Veiligheidsraad zou in de komende dagen vergaderen.

De VS en Australië hebben al aangedrongen op een onmiddellijke vrijlating van Aung San Suu Kyi en andere leden van haar partij NLD.

Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès reageert “zeer bezorgd” op de situatie in Myanmar. “We veroordelen met klem een staatsgreep die erop gericht is de democratie te ondermijnen, alsook de arrestaties van verkozenen zoals Aung San Suu Kyi”, laat ze maandag op Twitter weten. “Wij zullen samen met onze Europese partners nagaan welk gevolg aan deze acties moet worden gegeven”.

En ook Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, veroordeelt sterk de staatsgreep in Myanmar. Op Twitter roept hij de militairen op “om iedereen die tijdens raids over heel het land onwettig opgepakt werden vrij te laten”.

“De uitslag van de verkiezingen moet gerespecteerd worden en het democratisch proces dient hersteld te worden”, voegt hij er nog aan toe.