In België veroorzaken 243 bedrijven zo’n 40 procent van de broeikasgasuitstoot. Sinds 2005 zijn zij daarom onderworpen aan het Europees emissiehandelssysteem: voor elke ton broeikasgas die ze uitstoten, moeten ze een uitstootrecht voorleggen. Omdat de extra kosten van de uitstootrechten die ze moeten kopen hun concurrentiepositie tegenover bedrijven buiten Europa kan benadelen, kent Europa een groot deel gratis rechten toe.

Nu blijkt dat het voor de periode van 2021 tot en met 2025 gaat om 147 miljoen stuks aan uitstootrechten die onze zware industrie krijgt. Omgerekend naar de huidige prijs per uitstootrecht of ton broeikasgas van ongeveer 50 euro - die prijs kan wel schommelen en zou nog moeten stijgen - is dat zo’n 7,3 miljard euro die de bedrijven uitsparen. Voor dit jaar gaat het om 29 miljoen gratis rechten, goed voor bijna anderhalf miljard euro. Staalbedrijf Arcelor staat op kop, met 7,5 miljoen gratis uitstootrechten voor 2021, gevolgd door BASF (3,6 miljoen), Total (2,4 miljoen) en Exxon (1,4 miljoen).

Bond Beter Leefmilieu:“Erg grote cadeaus”

Voor Bond Beter Leefmilieu zijn het “erg grote cadeaus”, zegt expert Tycho Van Hauwaert. “Dit ondermijnt het principe ‘de vervuiler betaalt’. Vlaanderen mist zo de volgende vijf jaar ook miljarden aan veilingsinkomsten. Dat is geld dat niet naar klimaatacties gaat.” Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) reageert dat de zware industrie door het ETS-systeem haar uitstoot de laatste zestien jaar met 43 procent verminderde.