De financiering van de politieke partijen in ons land wordt geregeld door middel van een dotatie, die onder meer door de Kamer wordt uitbetaald. Elke partij die minstens één verkozen Kamerlid telt heeft recht op die dotatie, die bestaat uit een forfait aangevuld met een bedrag op basis van het aantal stemmen dat de partij heeft behaald. In totaal gaat het om ruim 32 miljoen euro. Het systeem wordt geregeld door een wet die al dateert uit 1989 en ligt de jongste jaren onder vuur, onder meer omdat de Belgische politieke partijen relatief grote bedragen opstrijken in vergelijking met partijen in de buurlanden.

In het federale regeerakkoord staat al dat de partijfinanciering herbekeken moet worden. Een grondige discussie daarover is er nog niet geweest, maar op aangeven van de regering diende Kamervoorzitster Eliane Tillieux wel een wetsvoorstel in om volgend jaar alvast een besparing van 1,11 procent op de dotaties voor de politieke partijen door te voeren. Dat is het gevolg van de begrotingsbesprekingen in oktober, waarin de regering voor 2022 een besparing van 1,11 procent vastlegde op de dotatie van de politieke partijen, de Kamer, de Senaat en een aantal andere overheidsinstellingen. 

Maar de dotatie van de partijen wordt tegelijkertijd wel aangepast aan de index, die 2 procent bedraagt. “Een actualisering die het gevolg is van een drievoudige indexsprong”, zei Tillieux woensdagmiddag tijdens de toelichting van het voorstel in de Kamercommissie Grondwet. 

“Gemiste kans”

“Dit zou een miniscule stap in de juiste richting zijn, maar eigenlijk wordt de dotatie gewoon verhoogd”, wierp PVDA-voorzitter en -Kamerlid Raoul Hedebouw Tillieux voor de voeten. Barbara Pas (Vlaams Belang) sprak van “een gemiste kans”. “Zeker in tijden van budgettaire krapte hebben de partijen een voorbeeldfunctie.” PVDA en Vlaams Belang dienden eerder elk al een voorstel in om de partijdotaties met 50 procent terug te brengen. 

N-VA-Kamerlid Wim Van der Donckt stelde voor om het indexeringsmechanisme in de wet af te schaffen. Het voorstel van Tillieux noemde hij “een pleister op een houten been”.

“Debat voortzetten”

Open VLD-Kamerlid Patrick Dewael benadrukte dat het debat niet afgerond is. “Wij schrijven ons in in het voorstel om een inspanning te doen in 2022 van 1,11 procent, maar wat ons betreft mag dat ook in de komende jaren worden voortgezet. Die discussie wordt volgend jaar dus opnieuw gevoerd en ik zal daar opnieuw op de afspraak zijn”, klonk het. Ook Tillieux benadrukte dat het parlement volgend jaar zelf kan bekijken of het het traject aanhoudt, of net meer of minder bespaart. 

Kristof Calvo (Groen) vroeg dan weer om snel werk te maken van een globale discussie over de partijfinanciering. “Ik ben het eens met deze technische aanpassing, maar het gaat niet alleen om het volume van de bedragen, ook om wat de partijen ermee doen”, klonk het.

Het voorstel kreeg woensdagmiddag in Commissie de steun van de meerderheidspartijen en N-VA. Vlaams Belang onthield zich, PVDA stemde tegen. Donderdag moet de plenaire vergadering nog groen licht geven.