De 65-jarige Sassoli bezweek vorige week in een Romeins ziekenhuis na aanslepende gezondheidsproblemen, maar ook zonder het overlijden van de Italiaanse sociaaldemocraat zouden de ruim 700 volksvertegenwoordigers dinsdag een nieuwe voorzitter kiezen. Na 2,5 jaar, halverwege de legislatuur, was een einde gekomen aan het mandaat van Sassoli. 

Vier parlementsleden azen op de voorzittersstoel: behalve Roberta Metsola van de Europese Volkspartij (EVP) hebben ook de Zweedse Alice Bah Kuhnke van de groene fractie, de Pool Kosma Zlotowski van de  conservatieve ECR-fractie en de Spaanse Sira Rego van de uiterst linkse fractie voor maandagavond 17.00 uur hun kandidatuur ingediend. 

De eerste stemronde start omstreeks 09.30 uur. Om de voorzittershamer in de wacht te slepen, moet een kandidaat een absolute meerderheid van de uitgebrachte stemmen binnenrijven. Lukt dat niet in een eerste ronde, dan volgt een tweede en eventueel een derde ronde. Blijft de witte rook dan nog steeds uit, dan nemen de twee kandidaten die in de derde ronde de meeste stemmen behaalden het tegen elkaar op in een ultieme vierde ronde. 

Abortus

Maar een nagelbijter wordt het allicht niet. Naar aloude traditie hebben de EVP, de sociaaldemocraten van S&D en de liberalen van Renew het na de verkiezingen van 2019 op een akkoordje gegooid over de verdeling van de topfuncties. Sassoli mocht namens S&D de spits afbijten, voor het tweede deel van de legislatuur is het de beurt aan de EVP. 

Toch ging aan de stemming nog wat getouwtrek vooraf. Zowel bij S&D als Renew was gemor te horen over de weerstand van Metsola tegen abortus. Er vonden hoorzittingen plaats, waar de Maltese conservatieve bezwoer dat ze als voorzitter de plichten van haar functie zal naleven en dus steevast het standpunt van het halfrond zal vertegenwoordigen.

Dat S&D noch Renew een eigen kandidaat hebben voorgedragen, lijkt te bevestigen dat het akkoord van 2019 overeind is gebleven. De stemming is geheim en vanop afstand, dus niet helemaal voorspelbaar, maar het is best mogelijk dat het pleit al in de eerste ronde wordt beslecht. Dan zou tegen 11.00 uur al bevestigd worden dat Metsola na Simone Veil en Nicole Fontaine de derde vrouwelijke voorzitter van het Europees Parlement wordt.

Niet enkel de voorzittersstoel is overigens vacant. Halverwege de legislatuur worden alle topfuncties in het halfrond opnieuw verdeeld. Na de verkiezing van de voorzitter worden ook 14 nieuwe vicevoorzitters en vijf quaestoren verkozen. Samen zetelen ze in het Bureau, het orgaan dat de organisatorische, administratieve en financiële beslissingen neemt.