Met de enquête ‘In hogere sferen?’ houdt het VAD vierjaarlijks de vinger aan de pols. Tussen februari en april 2021 vulden 33.373 studenten aan het Vlaamse of Nederlandstalige Brusselse hoger onderwijs de online vragenlijst in. “Zowel het kotleven als het studenten- en uitgaansleven in het algemeen zagen er in deze periode sterk anders uit dan bij de vorige edities van het onderzoek”, klinkt het.

Allereerst is het alcoholgebruik gedaald. Waar de gemiddelde student in 2017 nog dertien glazen per week dronk, daalde dat in 2021 tot negen glazen per week. Bovendien is er een groot verschil tussen de studenten van wie het drankgebruik onder de alcoholrichtlijn van het VAD blijft (niet meer dan tien glazen per week) en zij die deze grens wel overschrijden. De laatste groep bestaat uit zo’n kwart van de ondervraagden en drinkt gemiddeld 29 glazen per week.

Het cannabisgebruik steeg lichtjes. Zo had 24 procent in 2017 het laatste jaar wiet gebruikt. In 2021 lag dit op 27 procent. Toch ligt het aantal regelmatige gebruikers op slechts acht procent. Ook het gebruik van andere illegale drugs steeg lichtjes. Xtc en cocaïne zijn het meest populair, met respectievelijk acht procent en vijf procent laatstejaarsgebruik.

Wanneer we kijken naar kalmerende of stimulerende medicatie, is de groep gebruikers niet groter geworden, maar binnen deze groep is het aandeel dat wekelijks of vaker deze medicatie neemt, wel sterk toegenomen. Toch concluderen heel wat studenten dat deze middelen hen eigenlijk niet helpen en gaven acht op de tien studenten negatieve bijwerkingen aan.

Daarnaast toetste het onderzoek ook naar het mentaal welbevinden van de studenten. Zo gaven vier op de tien studenten aan dat ze last hebben van psychische klachten. De aanhoudende coronamaatregelen hebben dit hoogstwaarschijnlijk in de hand gewerkt, zo zeggen de onderzoekers.

“Het blijft nodig om in te zetten op preventieve maatregelen rond middelengebruik voor studenten”, zegt Katleen Peleman, directeur van VAD. “Op dit moment lijken de cijfers voor alcohol een stap in de goede richting - maar met de cafés op slot is dat niet verwonderlijk. Nu het studentenleven weer iets normaler verloopt, zal het gebruik vermoedelijk ook weer toegenomen zijn.” Maar ook hoe het gebruik van illegale middelen en kalmerende of stimulerende medicatie zal evolueren, is koffiedik kijken, zo concludeert Peleman.