Met acht zijn ze, de planeten in ons zonnestelsel, na de degradatie van Pluto tot dwergplaneet. Vijf daarvan kan je zaterdag zonder sterrenkijker aan de horizon zien. Voorwaarde is dat je vroeg opstaat. Astronomen spreken van een heuse planetenparade, met Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus op één lijn. Ze krijgen het gezelschap van Neptunus en Uranus, maar die schijnen te zwak om met het blote oog waar te nemen.

Extra bonus: de maan die in sikkelvorm passeert. “Dat is vooral een visueel interessant fenomeen. Bij een heldere nacht is het indrukwekkend, omdat het zich schijnbaar vlak bij de maan afspeelt, gezien het diepte-effect”, zegt Stijn Meuris, naast zanger ook astronoom. “Het is zeker leuk om eens gezien te hebben. Maar vooral het helderwitte Venus, het gelige Jupiter en Mars dat rood kleurt, maken indruk. Verwacht zeker niet om zeven felle lampen aan de hemel te zien. Zeker de buitenste planeten zijn moeilijk te zien.”

“Het beste moment is als het nog een beetje schemerig is. Nog niet helemaal licht, maar ook niet echt donker”, zegt Philippe Mollet van Volkssterrenwacht Mira. Toch zal het zelfs dan niet gemakkelijk zijn om Mercurius te spotten. “Die kans is heel klein. Ik kan overtuigd zeggen dat heel veel ervaren amateursterrenkundigen moeten toegeven dat ze Mercurius nog niet vaak gezien hebben.”

Het is zeldzaam dat deze planeten allemaal tegelijkertijd zichtbaar zijn, door de verschillende banen om de zon. Mercurius doet bijna 88 dagen om het rondje te voltooien en Venus 224,7 dagen, terwijl Mars er een aardjaar, 320 dagen en 18,2 uur over doet. De gasreuzen Jupiter en Saturnus doen er vanzelfsprekend nog langer over, want zij staan veel verder van de zon af. Jupiter maakt een rondje om de zon in 11,86 jaar en Saturnus doet dat in 29 en een half jaar.

De laatste keer dat de vijf helderste planeten samen met het blote oog zichtbaar waren, is van 2004 geleden. De volgende keer is voor 2040. “Maar dat je ze alle zeven kunt bewonderen, heb ik in mijn 50-jarige carrière van waarnemingen nog nooit meegemaakt”, zegt educatief coördinator Chris Janssen van het observatorium Georges Lemaître in Bocholt. “Nu ik het opgezocht heb, begrijp ik ook waarom. De laatste keer dat ze alle acht – dus inclusief aarde – aan één kant van de zon stonden, dateert van 949.” Op de volgende keer is het wachten tot 2492.