Op Twitter is het al enkele weken een boutade. We moeten profiteren van deze zomer, want de ­komende worden alleen maar warmer. Die stelling wordt nu bevestigd door Peter Stott, klimaatwetenschapper verbonden aan het gerenommeerde Met Office Hadley Centre in Exeter. Na de uitzonderlijk hete zomer van 2003, die in Europa zeker 70.000 mensen het leven kostte, maakte Stott een studie waarin hij het verband legde tussen de klimaatverandering en de hete zomer. Hij stelde ook een breed klimaatmodel op dat moest voorspellen hoe de toekomstige zomers eruit zouden zien.

Het model legde een snel stijgende lijn vast. Steeds vaker zou Europa te maken krijgen met hete zomers. Dat gebeurde ook. In 2006, 2010 en 2021 werd Europa ­opnieuw getroffen door hittegolven. De zomers van 2010 en 2021 waren zelfs warmer dan die van 2003. En het is zo goed als zeker dat 2022 nog warmer wordt.

LEES OOK. Komt er een sproeiverbod en hoe zit het met onze drinkwatervoorziening? Dit heeft de droogtecommissie beslist

Op vraag van de Climate Crisis Advisory Group (CCAG) heeft Stott een analyse gemaakt van wat Europa te wachten staat. Daarvoor gebruikte hij opnieuw zijn model, want dat blijkt uitstekend te werken. De ‘gemiddelden’ van de voorspellingen kwamen bijna perfect overeen met de effectief gemeten temperaturen. Daarom kan het model ook ­gebruikt worden om de toekomstige zomers te voorspellen. En die zijn verontrustend. De uitzonderlijk hete zomer van 2022 zal in 2035 een gemiddelde zomer zijn, en ­tegen 2100 zijn Europese zomers zelfs 4 graden warmer dan in pre-industriële tijden.

Daarbij gaat Stott ervan uit dat de landen zich houden aan alle ­beloftes die werden gedaan om de doelstellingen van het klimaat­akkoord van Parijs te halen. Dat ­betekent dat ze de uitstoot van broeikasgassen drastisch reduceren. De vraag is of dat zal lukken. De meeste landen hebben wel klimaatplannen, maar in de praktijk stoot de wereld jaar na jaar meer broeikasgassen uit.

Instabiele Noordpool

Ook Stott is ongerust over de ­toekomst. “De toestand is veel ­erger dan we altijd hebben ­gedacht”, zegt hij. “De opwarming gaat veel sneller dan verwacht. Daarom moeten we ons dringend weerbaarder maken tegen deze hittegolven, want zij maken slachtoffers.” Na de dodelijk zomer van 2003 zijn er hitteplannen ontwikkeld waardoor de volgende hete ­zomers minder doden maakten. Maar die plannen zullen waarschijnlijk niet meer volstaan.

Ook de grote droogte baart wetenschappers steeds meer zorgen. “Omdat er te weinig water is, draait de productie van elektriciteit via waterkracht op een lager pitje”, zegt Christophe McGlade, energiespecialist verbonden aan het CCAG. “Dat is redelijk dramatisch. Waterkracht is wereldwijd de grootste niet-fossiele producent van elektriciteit. Bovendien is waterkracht uitstekend geschikt om de “dode” momenten waarop zon en wind geen elektriciteit produceren, op te vangen. Waterkracht is een veel stabielere, groene bron van elektriciteit. Als die wegvalt, wordt het nog moeilijker de wereld van genoeg groene energie te voorzien.”

CCAG-voorzitter David King waarschuwt dat de gegevens nog geen rekening houden met de ­instabiliteit van de Noordpool. Als daar kantelpunten overschreden worden – en die kans is reëel – kan de opwarming nog sneller gaan. King: “Daarom moeten landen zich niet alleen aan hun klimaatplannen houden, maar ze aanscherpen.”