LEES OOK. Indexering? Dit bedrijf legt personeel stevige loonsverláging op. “Nooit vertoond en ten zeerste af te raden”

VOOR

Jan Denys (arbeidsmarktexpert Randstad): “Waarom niet?”

“Ja, ik vind dat het moet kunnen dat een bedrijf de lonen verlaagt als het slecht gaat. Als je daarover een overeenkomst kan vinden en een CAO kan afsluiten met je personeel, is er volgens mij geen probleem. Waarom zou dat principieel niet kunnen, of waarom zou de overheid daarin moeten tussenkomen om te zeggen dat dat niet mag?”

“Ik denk dat het duidelijk is dat bedrijven zoiets enkel en alleen zullen doen als het echt niet anders kan. Als je in deze moeilijke tijden de lonen verlaagt, dan is de kans groot dat veel mensen je bedrijf zullen verlaten. Elke bedrijfsleider zal dat wel beseffen: een loonsverlaging heeft tien keer meer impact op je personeel dan een loonsverhoging. Het zet een serieuze domper op de dynamiek van een bedrijf. Ik ga er dus van uit dat zo’n bedrijfsleider alleen maar in uiterste nood zo’n beslissing zal nemen. Als het alternatief is dat het bedrijf op de fles gaat, lijkt een loonsverlaging voor iedereen me niet zó’n vreselijk idee.”

Sowieso is zo’n loonsverlaging uiterst zeldzaam, ligt het uiterst gevoelig binnen het sociaal overleg én kan het juridische problemen opleveren, zei Paul Verschueren van sectorfederatie Federgon. Vooral als er sprake zou zijn van dwang om de loonsverlaging te ondertekenen. “Uiteraard moet er vertrouwen zijn tussen werkgever en werknemers. Het management en de bedrijfsleiding moeten ook het goede voorbeeld geven en zelf ook in die loonsverlaging stappen. De ingreep moet bovendien tijdelijk zijn”, zegt Denys. “Als het dan wat beter gaat, kan er ook wat extra’s uit de kast komen. Het is een mes dat aan twee kanten snijdt: waarom zou het loon dan niet weer kunnen stijgen in betere tijden?”

TEGEN

Chris Serroyen (hoofd studiedienst ACV): “Dom beleid”

“Nee, van iedereen het loon verlagen is niet de goede oplossing”, zegt Chris Serroyen, die de studiedienst leidt bij de christelijke vakbond ACV. “Sowieso mag dit nooit eenzijdig beslist worden door de werkgever: je bent als personeelslid ondergeschikt aan je werkgever, dus je moet ook beschermd zijn tegen eenzijdige beslissingen of druk van zijn kant, bijvoorbeeld om het loon te verlagen. Gelukkig hebben wij die beschermingssystemen.”

Maar als het nu slecht gaat in het bedrijf, waarom zou het dan geen goede oplossing zijn om geld te sparen door ieders loon wat te verlagen? “Hier in het dienstenchequebedrijf in Bornem is het op een zeer onhandige manier gebeurd, het is een recept om nodeloos conflicten te creëren en druk te zetten”, zegt Serroyen.

Maar als er een akkoord is met de vakbonden, zou het puur juridisch wel kunnen. Toch gebeurt het zeker niet vaak. “Als het gaat om kosten te drukken, zijn er veel andere manieren”, zegt Serroyen. “Tijdens corona hebben we bijvoorbeeld het systeem van tijdelijke werkloosheid gehad, wat qua impact behoorlijk uniek was in de wereld. Dat heeft veel klappen opgevangen. Je kan als bedrijf bijvoorbeeld ook besparen op energiekosten om daar de zware prijsstijgingen te counteren. In de lonen snijden van je werkvolk is geen goede oplossing. Het domste wat een overheid en sociale partners kunnen doen als het economisch slecht gaat, is door besparingen en gebrek aan steunmaatregelen de koopkracht nóg verder doen dalen. Nee, ze moet dan net boosten en steun bieden, en als het dan weer goed gaat, moet ze een buffer aanleggen. Anders is het dom beleid. Dat geldt dus zeker voor bedrijven: veel mensen hébben al koopkrachtverlies geleden. Hen nu nog extra straffen houdt geen steek.”