Aan de voorbereiding van het WK voetbal, waarvan Qatar dit jaar het gastland is, werken honderdduizenden arbeidsmigranten mee. Een aanzienlijk aandeel van hen wordt nog steeds geconfronteerd met problemen zoals achterstallig loon, geen rustdagen, onveilige werkomstandigheden of belemmeringen om van werk te veranderen. Bovendien zou de dood van duizenden arbeiders in de afgelopen tien jaar onopgelost blijven.

Sinds 2017 werkt Qatar aan een herziening van het arbeidssysteem. Dat leidde al tot enkele duidelijke verbeteringen voor de 2 miljoen arbeidsmigranten, zoals de nieuwe hittewetgeving. Maar dat blijft onvoldoende volgens Amnesty. “Omdat de hervormingen niet goed worden uitgevoerd en het ontbreekt aan goede handhaving, wordt het positieve effect voor arbeidsmigranten ondermijnd”, luidt het in een persbericht. Huishoudelijk personeel werkt bijvoorbeeld doorgaans nog steeds tussen de 14 tot 18 uur per dag, zonder een wekelijkse vrije dag, geïsoleerd in privéwoningen.

Arbeiders betalen wervingskosten van 1.000 tot 3.000 euro om een job te kunnen krijgen. Dat levert schulden op waar soms jaren voor nodig zijn om die terug te betalen. Zo raken ze gevangen in cycli van uitbuiting. Amnesty International documenteerde de afgelopen maanden verschillende gevallen waarin werkgevers visa introkken of werknemers aangaven vanwege ‘weglopen’. Vaak als straf omdat werknemers klaagden over de arbeidsomstandigheden of van baan wilden veranderen.

Nog veel werk

“Nu het WK nadert, is het werk om arbeidsmigranten tegen uitbuiting te beschermen nog maar half af, terwijl het compenseren van slachtoffers van uitbuiting nauwelijks is begonnen”, zegt Steve Cockburn, het hoofd van Amnesty Internationals afdeling voor economische en sociale rechtvaardigheid. “Het is absoluut noodzakelijk dat Qatar zich inzet om de omstandigheden op de lange termijn te verbeteren. De vooruitgang mag niet tot stilstand komen zodra het WK-circus Doha verlaat.”