De Poolse brandweer meldde eerder dat bij een explosie op een landbouwbedrijf in Przewodow nabij de grens met Oekraïne twee mensen om het leven zijn gekomen. De Poolse autoriteiten wilden aanvankelijk de beschuldigingen niet bevestigen dat het om Russische raketten ging en benadrukten dat ze de oorsprong van de projectielen aan het onderzoeken waren.

In een verklaring van het ministerie van Buitenlandse Zaken luidde het dinsdagnacht echter: “Om 15.40 uur dinsdag is in het dorp Przewodow [...] een raket van Russische makelij neergekomen waarbij twee burgers van de Republiek Polen werden gedood.” De Russische ambassadeur werd ontboden en de minister van Buitenlandse Zaken eiste een “onmiddellijke gedetailleerde toelichting”.

Tegelijk waarschuwde de Poolse president Andrzej Duda dat er nog geen duidelijk bewijs is van wie de raket heeft afgevuurd en hield hij het op “een raket die hoogstwaarschijnlijk in Rusland geproduceerd werd”. “We weten dat er zo goed als de hele dag Russische raketaanvallen op Oekraïne zijn geweest, maar we hebben momenteel geen ondubbelzinnig bewijs van wie de raket heeft afgevuurd. Het onderzoek is nog gaande”, verklaarde Duda in de nacht van dinsdag op woensdag. Zowel Rusland als Oekraïne gebruiken wapens van oorspronkelijk Russische makelij: het zou dus ook nog om een raket uit het luchtafweersysteem van Oekraïne kunnen gaan.

Spoedzitting NAVO

Op vraag van Polen komt de NAVO woensdag in spoedzitting bijeen om het incident te bespreken. Dat gebeurt op basis van het artikel 4 van het oprichtingsverdrag van de alliantie, dat bepaalt dat bondgenoten onderling overleg kunnen plegen indien een van de lidstaten de integriteit van het grondgebied, de politieke onafhankelijkheid of zijn eigen veiligheid bedreigd ziet.

Na de explosie heeft Polen een deel van de strijdkrachten in verhoogde staat van paraatheid geplaatst, verklaarde een woordvoerder van de Poolse regering dinsdagavond in Warschau. “Er is net beslist om het niveau van de staat van paraatheid van enkele gevechtseenheden te verhogen... en van ander personeel in uniform”, aldus regeringswoordvoerder Piotr Müller na de spoedzitting van de ministerraad voor de nationale veiligheid en defensie. President Duda besliste om woensdag om 12 uur de nationale veiligheidsraad van het land bijeen te roepen, zo meldde zijn kabinetschef ook nog.

“Blijf kalm”

Premier Mateusz Morawiecki heeft de Poolse bevolking in de nacht van dinsdag op woensdag opgeroepen tot kalmte. “Ik roep alle Polen op om kalm te blijven bij deze tragedie. Laten we bedachtzaam zijn en ons niet laten manipuleren. We moeten streven naar terughoudendheid en voorzichtigheid”, verklaarde Morawiecki na een spoedvergadering van zijn kabinet. Volgens president Duda is de explosie in Przewodów een eenmalig incident en zijn er geen indicaties dat dit opnieuw zal gebeuren. Ook hij riep op tot kalmte.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski, die al meermaals waarschuwde voor een verdere escalatie van de oorlog met Rusland, heeft inmiddels zijn Poolse ambtgenoot Duda telefonisch gecondoleerd. “We hebben de beschikbare informatie uitgewisseld en zijn bezig om alle feiten op te helderen. Oekraïne, Polen, heel Europa en de wereld moeten volledig worden beschermd tegen het terroristische Rusland,” reageerde Zelenski op Twitter. Ook Amerikaans president Joe Biden heeft Duda in een telefoongesprek hulp aangeboden bij het onderzoek naar de feiten, en zei dat zijn land een ijzersterke toewijding aan de NAVO heeft.