Afgelopen zomer was de oversterfte opvallend hoog. Volgens Sciensano stierven in ons land in de zomermaanden 2.291 mensen meer dan verwacht. Dat is 5,7 procent meer dan voorspeld. Het gezondheidsinstituut spreekt van ‘de hoogste oversterfte van de voorbije twintig zomers’.

Dat valt vooral te verklaren door de hitte. De zomer van 2022 was de op één na warmste sinds het begin van de metingen. De waarschuwingsfase van het ozon- en hitteplan werd liefst vier keer geactiveerd. Maar de warmte is niet de enige verklaring. Een tweede belangrijke factor is het coronavirus. De hittegolf in augustus viel samen met de zevende golf van de covidpandemie, een dodelijke combinatie. Afgelopen zomer vielen er 1098 sterfgevallen door het virus.

De oversterfte bij vrouwen is een pak hoger dan bij mannen. Het gaat vooral om vrouwen in de oudste leeftijdsgroep, de 85-plussers. Er zijn veel meer vrouwen in die groep, maar Sciensano corrigeert dat in de procentuele cijfers. Dat kan het verschil dus niet verklaren. Mogelijk ontstaat het verschil omdat Sciensano de oudste leeftijdsgroep niet verder opsplitst, terwijl, bijvoorbeeld, er bij de 95-plussers veel meer vrouwen dan mannen zijn. En hoe ouder iemand is, hoe meer kwetsbaar.

“Dat kan het effect deels verklaren”, zegt demograaf Patrick Deboosere (VUB). “De belangrijkste les is dat we bij periodes van grote hitte voldoende maatregelen voor afkoeling en drinken moeten nemen. Dat geldt niet alleen voor bewoners van woonzorgcentra, maar ook voor de vele ouderen die thuis wonen.” (agg)