Binnenkort vallen ongeveer 100.000 brieven in de bus van sociale huurders. Zij krijgen te horen dat ze vanaf nu verplicht zijn om zich ook in te schrijven bij de VDAB. Velen deden dit al, maar niet iedereen. Uiteraard geldt de verplichting alleen voor de beroepsactieve bewoners van sociale woningen. Gepensioneerden en invaliden blijven buiten schot. Maar de maatregel geldt niet alleen voor de hoofdhuurder. Ook de inwonende echtgenoot of echtgenote moeten aan de verplichting voldoen.

“De huurders die nog niet ingeschreven zijn bij de VDAB krijgen 3 maanden om zich in regel te stellen. Onze woonmaatschappijen zullen dit vanaf 1 april 2023 dan ook controleren,” benadrukt minister Diependaele. “De VDAB staat klaar om ondersteuning te bieden en het is belangrijk dat we iedereen die kan werken naar die steun toeleiden. Werk zorgt niet alleen voor een inkomen, maar ook voor identiteit, sociale contacten, structuur en betrokkenheid bij de maatschappij. Kortom: het zorgt voor maatschappelijke integratie,” zegt minister van Werk Jo Brouns (CD&V) dan weer.

Wie toch zondigt tegen de regel, riskeert een boete die uiteindelijk - na verwittigingen en nieuwe weigeringen - kan oplopen tot 5.000 euro. Toch voor wie nu al in een sociale woning huist. Voor de toekomstige bewoners wordt het een voorwaarde om een sociale woning te krijgen.

Opleiding Nederlands

Idem voor de kennis van het Nederlands. Nu al moeten sociale huurders kunnen aantonen dat ze de taal begrijpen, maar het niveau ligt momenteel vrij laag (A1). Nieuwe huurders zullen in de toekomst een niveau A2 moeten voorleggen. Dat betekent dat ze met succes een tweejarige opleiding moeten hebben afgerond. Toch twee jaar na de toewijzing van de sociale woning.

“Sociaal wonen maakt deel uit van een samenlevingsmodel waarbij huurders met elkaar en anderen moeten kunnen communiceren. Een goede kennis van het Nederlands zorgt voor een vlottere integratie in de maatschappij, meer kansen op werk, en bovendien een betere betrokkenheid en veiligheid in de wijk waar de sociale huurder woont,” verdedigt Diependaele de maatregel. Die dateert eigenlijk al van rond de zomer, maar wordt nu - vlak voor het ingaan van de verplichtingen - nog eens uit de doeken gedaan.

“Clichébeeld”

Volgens de Vlaamse regering is de bedoeling van de maatregel om zo veel mogelijk mensen aan het werk te krijgen. Wie werkt, raakt volgens de redenering dan hogerop, en zal uiteindelijk ook op de private woningmarkt terechtkunnen.

De maatregel kan echter niet overal op gejuich worden onthaald, zoals bij Björn Mallants, algemeen directeur bij de huisvestingsmaatschappij Elk Zijn Huis. “En weer kiest de minister ervoor om het clichébeeld van sociaal wonen te versterken en een ‘probleem’ te creëren dat streng aangepakt moet worden”. Volgens Mallants is maar één op de tien huurders is werkloos, en zijn velen onder hen bovendien al ingeschreven bij de VDAB.