“Wat ik gezien heb en wat we tijdens het uitgebreide onderzoek te weten zijn gekomen, daar word ik ziek van. Dit was geen goed politiewerk. Dit was crimineel.” David Rausch, topman van het Tennessee Bureau of Investigation, wond er geen doekjes om op de persconferentie waar openbaar aanklager Steve Mulroy aankondigde vijf agenten te vervolgen voor mishandeling en doodslag. “Die beelden waren vreselijk.”

Hij had het over de opnames die de bodycams van de vijf agenten registreerden toen zij op 7 januari rond 20.30 uur een auto tegenhielden die te snel reed in Memphis, in de staat Tennesse. Aan het stuur zat Tyre Nichols, een 29-jarige zwarte man. Het kwam tot twee confrontaties, zo bleek uit het politierapport, en de laatste liep helemaal uit de hand.

Drie minuten lang zouden de agenten Nichols toegetakeld hebben. De man belandde in het ziekenhuis en overleed drie dagen later aan zijn ernstige verwondingen. Doodslag, zo stelt zijn familie, en het openbaar ministerie volgt hen daarin.

“Vreselijk”

Hoe erg de beelden zijn, zei ook FBI-directeur Christopher Wray. “Ik ben geschokt. Ik vind het moeilijk om er een sterker woord op te plakken, maar ik zeg al met zekerheid dat ik geschokt ben. Wat in Memphis gebeurd is, is tragisch.” Ook de FBI heeft een onderzoek geopend naar de zaak, zo zei hij.

Zware mishandeling

Het behoeft dus geen twijfel dat de beelden die vrijdagavond om 18 uur lokale tijd (1 uur bij ons) vrijgegeven worden niet voor gevoelige kijkers zullen zijn. Met ingehouden adem wordt de vrijgave ervan dan ook afgewacht. De woedende familieleden en vrienden van Nichols willen gerechtigheid voor hun geliefde, maar het zoveelste geval van politiegeweld tegen een zwart persoon doet ook de Black Lives Matters-beweging weer opveren.

Dat leidde eerder al tot bijzonder gewelddadige confrontaties met de politie. Onder meer president Joe Biden riep al op het niet zover te laten komen. Hij vroeg kalmte en tijd, zodat de nodige hervormingen doorgevoerd kunnen worden en de “ongelijke aanpak van minderheden aangepakt kan worden”. Ook RowVaughn Wells, de moeder van Nichols, lanceerde een oproep om het bij geweldloos protest te houden. “Als jullie hier zijn voor mij en Tyre, dan protesteren jullie vreedzaam”, sprak ze de al massaal aanwezige betogers toe. “Maak je punt, maar breek onze stad niet af.”

Vrijdagmiddag (Amerikaanse tijd) heeft Biden telefonisch contact gehad met de ouders van Nichols. Het gesprek duurde meer dan tien minuten. “Hij had mijn naam op zijn arm getatoeëerd”, vertelde Wells de president. Zijn antwoord: “Dat is echt bijzonder.”

(lees verder onder de video)

Wat dit geval anders maakt dan veel voorgaande, is wel dat de vijf betrokken - en intussen ontslagen - agenten Tadarrius Bean, Demetrius Haley, Emmitt Martin III, Desmond Mills Jr. en Justin Smith zelf ook zwart zijn. Toch lijkt dat de woede er niet minder om te maken. Memphis veranderde enkele uren voor het vrijgeven van de beelden in een versterkte vesting. Winkelramen werden dichtgetimmerd, naschoolse activiteiten en sportevenementen werden geannuleerd en bijkomende hulpdiensten uit andere steden en gemeenten zijn in gereedheid gebracht.

Het mag duidelijk zijn: de VS maakt zich op voor een turbulente nacht.