Tien jaar geleden ontstond bij verschillende liefhebbers het idee om een kippenras dat al meer dan een eeuw niet meer in ons land voorkwam opnieuw te introduceren. In 1893 bejubelde priester-schrijver August Van Speybroeck de opvallende pluimveesoort nog als “eene hoendersoort waarvoor de grenslooze vlakten onmisbaar schijnen, die het wijd open veld voor hen moeten zien, en kwijnen en sterven wanneer de grootste vrijloop niet gegeven wordt”. Waren de dieren eeuwenlang van Tilburg tot Genk te vinden, dan waren ze amper enkele decennia later ten gevolge van oorlog, industrialisering en export tot het laatste exemplaar verdwenen.

‘Het Kempisch kieken’

Het Kempens hoen of Campine was wel nog te vinden in het buitenland, zodat enkele Kempenaars ze de laatste jaren opnieuw begonnen te introduceren. Volgens hen heeft het ras heel wat troeven: Campines zijn levendige legkippen die het hele seizoen middelgrote kalkwitte eieren leggen. De jonge hanen geven zeer fijn en gewaardeerd vlees. De soort komt in twee kleurvariëteiten: de ene is in goud en zwart, de zilveren versie in wit en zwart. De nek is altijd wit of geel. Het lijf en de staart zijn steeds gepeld, een afwisseling dus in strepen van de twee verschillende kleuren.

De fans vonden elkaar in de vzw Kempens Hoen, die sindsdien inspanningen levert om ‘het Kempisch kieken’ in ere herstellen als gezond, productief en smakelijk streekras. Daarvoor slaat de vereniging de handen in elkaar met kwekers, boeren, chef-koks en andere ambassadeurs-Campinisten.

Levend houden

Die brede samenwerking viel ook de Vlaamse overheid op, wat leidde tot de recente opname in het Register van Inspirerende Voorbeelden wat betreft zogenaamde borgingspraktijken. Omdat immaterieel erfgoed niet tastbaar is, zijn bewuste acties nodig om het levend te houden. De opname geldt voor drie jaar. “Het initiatief is breed gedragen en verenigt verschillende partners”, zegt Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA). “Ontdekken, kweken, bereiden en proeven komen mooi aan bod op de website. De communicatie van de vzw is heel goed uitgedacht. Het project zorgt ervoor dat ‘levend erfgoed’ in de betekenis van ‘oude rassen’ zichtbaar wordt binnen het immaterieel-erfgoedbeleid.”

“Het is een hele eer en een kroon op het werk van alle Campinisten, zoals wij de enthousiastelingen noemen die mee aan dit verhaal schrijven”, zegt Maarten Jacobs, voorzitter van vzw Kempens Hoen. “Bovendien vieren wij in 2023 ons tienjarig jubileum. Het gaat snel en het gaat vooral al jaren hard met de terugkeer van dit Kempisch kieken.”

www.kempenshoen.be