Eerder dit jaar werd de levensduur van de kernreactoren Doel 4 en Tihange 3 na lang onderhandelen met Engie al verlengd. Omdat de werkzaamheden om dat mogelijk te maken pas tegen november 2026 klaar zouden zijn, werd met enige ongerustheid gekeken naar de winter van 2025-2026. Dan is de energiebevoorrading niet gegarandeerd als alles tegenzit, viel al vaker te horen. Volgens hoogspanningsbeheerder Elia is er dan bij piekverbruik een mogelijk tekort van tussen de 900 megawatt en 1,2 gigawatt.

LEES OOK. Klokslag middernacht dooft Tihange 2 uit: wat betekent dat voor de bevoorradingszekerheid? En voor onze portemonnee?

Volgens de wet moeten de oudste kerncentrales – Doel 1, Doel 2 en Tihange 1 – in 2025 van het net afgekoppeld worden, zoals woensdag ook gebeurde bij de kernreactor Tihange 2. Premier Alexander De Croo (Open VLD) en energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) gaan uitbater Engie nu vragen om die sluiting twee winters uit te stellen, zo heeft het kernkabinet vrijdag beslist. Er zal een veiligheidsdossier opgemaakt moeten worden dat ingediend zal worden bij het FANC. Het gaat dan om een aanpassing van het brandstofgebruik, waardoor de centrales langer zouden kunnen blijven draaien, maar ook om de inzet van bijkomende brandstof.

De analyse moet tegen eind maart klaar zijn zodat de regering kan beslissen over de bevoorradingszekerheid voor de winters van 2025-2026 en 2026-2027.

Nog geen vraag gekregen

Engie Electrabel zegt vrijdag nog geen officiële vraag te hebben gekregen van de regering. Eerder zei Engie wel al dat in het bestaande wettelijk kader geen onderscheid wordt gemaakt tussen een normale verlenging en zo’n korte verlenging waar de regering aan denkt. Met andere woorden: de voorbereidingen die nu staan te gebeuren voor de verlenging van Doel 4 en Tihange 3 - de jongste kerncentrales - zouden moeten worden overgedaan voor de oudere kerncentrales. Ook luidde al eerder de vraag of een korte verlenging economisch haalbaar is, gezien de vele investeringen die vereist zouden zijn. Bovendien zijn de Belgische kerncentrales niet ontworpen om maar enkele maanden per jaar te draaien, waar de regering aan denkt.

De nucleaire waakhond FANC van zijn kant wil zich nog niet uitspreken over de mogelijke pistes en is nog niet aan zet. “We hebben de beslissing vernomen. Nu is het aan de regering om de vraag te stellen aan uitbater Engie en aan Engie om een veiligheidsdossier op te maken en in te dienen”, klinkt het bij het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle.

Groen: “Veiligheid blijft essentieel”

Groen benadrukt dat de veiligheid net als de bevoorradingszekerheid “essentieel” is in het onderzoek naar de levensduurverlenging. “We bekijken verschillende pistes voor deze winters met een open blik”, reageert Groen. “We willen vooral realistische en veilige voorstellen.”

Een finale beslissing is er dan ook nog niet, benadrukt de partij. “De nucleaire waakhond Fanc en de exploitant Engie zullen tegen maart antwoorden moeten geven op de technische, financiële en veiligheidsvraagstukken die het langer laten draaien voor twee winters inhouden. Voor Groen is de bevoorradingszekerheid prioritair, maar wij spelen niet met de veiligheid. Indien geen geruststellende antwoorden van Fanc en Engie, dan worden andere pistes in stelling gebracht.”

Niet voldoende, vindt N-VA

Oppositiepartij N-VA noemt de levensduurverlenging gedurende enkele winters onvoldoende. “Het stroomtekort zal daarna niet magisch verdwijnen”, zegt Kamerlid Bert Wollants. Die pleit er al langer voor om bijkomende kerncentrales open te houden. “Eindelijk een beetje voortschrijdend inzicht bij de regering”, reageert hij. Maar een verlenging gedurende enkele winters “blijft onvoldoende”, zegt Wollants ook. “Het stroomtekort gaat daarna toch niet magisch verdwijnen?”

De Vlaams-nationalisten blijven een verlenging van alle kerncentrales gedurende minstens 20 jaar vragen. De regering besliste dat vooralsnog enkel voor Doel 4 en Tihange 3 en dat maar voor 10 jaar, tot 2035. Daarnaast moet de regering volgens Wollants werk maken van de bouw van SMR-centrales of ‘small modular reactors’, de nieuwste generatie kernreactoren die flexibeler en properder zouden zijn, maar nog in de onderzoeksfase zitten. De regering besliste eerder al om 100 miljoen euro vrij te maken voor het onderzoek naar die SMR’s.

Het N-VA-Kamerlid maakt zich tot slot zorgen over de onderhandelingen met Engie over de levensduurverlenging van Doel 4 en Tihange 3, die nog niet zijn afgerond. “Als het nu al niet lukt om een akkoord vast te leggen over de verlenging van de twee jongste kerncentrales, hoe verwacht de regering-De Croo dat dan te doen voor de andere kerncentrales? Kortom, eerst zien en dan geloven.”