De bevoegde Kamercommissies organiseren hoorzittingen over de mesaanval in Schaarbeek van afgelopen november, waarbij politieman Thomas Monjoie om het leven kwam en een collega ernstige verwondingen opliep. De dader was ‘s morgens in het politiecommissariaat nog komen zeggen dat hij hulp nodig had omdat hij eraan dacht een aanslag te plegen op de politie. Hij werd daarna naar een ziekenhuis gebracht, maar vertrok er vrijwel meteen. Naderhand bleek hij op de OCAD-lijst van potentieel gevaarlijke geradicaliseerden te staan.

Tijdens een vorige zitting pleitte de korpschef van de politiezone Brussel Noord, Olivier Slosse, voor een “echte multisectoriële aanpak van geestelijke gezondheid met plaats voor parket en politie”. Paelinck sloot zich daar dinsdag volmondig bij aan. Volgens hem situeert 30 procent van de eerstelijnsinterventies van de lokale politie in Brussel-Noord zich binnen de sociale problematiek. “Sociale interventies vereisen een specifieke benadering met een specifieke opleiding”, aldus Paelinck.

Hij gaf aan dat de politie steeds vaker in contact komt met personen in crisis. Daarom brak hij een lans voor de aanwezigheid van de sociale sector en de geestelijke gezondheidszorg op het terrein. “Ik roep op de krachten te bundelen om sociale patrouilles op te richten”, luidde het. Zo’n patrouilles kunnen de eerstelijnspolitie ontlasten, verzekeren de verdere adequate afhandeling en garanderen een correcte psychologische en pedagogische aanpak van de geesteszieke persoon, legde Paelinck uit.

Die huidge ‘schotten’ tussen de politionele en medische wereld kwamen ook terug in de uiteenzetting van commissaris-generaal Marc De Mesmaeker van de federale politie. Hij pleitte voor een ondubbelzinnige wettelijke bepaling die leden van de politie machtigt om informatie aan personeel van de medische wereld te bezorgen over het mogelijk gevaarlijk karakter van iemand die naar het ziekenhuis wordt gebracht. Die informatie moet toereikend, terzake dienend en niet overmatig van aard zijn.

Sommigen pleiten ervoor beide beroepsgeheimen gescheiden te houden, gaf De Mesmaeker aan, of stellen dat de politie zich kan beroepen op de noodtoestand, maar daarin blijven nog steeds “grijze zones” overeind. “Heel concreet: als er na analyse geen gerechtelijke aanhouding komt, als er na analyse geen gedwongen opname volgt en na analyse wordt geoordeeld dat de persoon vrij mag beschikken, dan denken wij dat er geen ruimte is om de figuur van de noodtoestand in te roepen”, zei de commissaris-generaal.

Opvallend: over het fenomeen ‘geweld tegen de politie’ bestaat vandaag amper duidelijkheid. Dat bleek zowel uit de tussenkomst van Kathleen Stinckens, de voorzitster van het Comité P, als die van professor Antoinette Verhage van de UGent. “Onderzoek is heel schaars. We tasten in het duister”, aldus Verhage. “We weten niet hoe groot het probleem vandaag is.”

Als gevolg van verschillende incidenten leeft het gevoel dat er sprake is van een toename van het geweld tegen de politie, “maar we hebben geen cijfermateriaal. We kunnen dat niet vastpakken”, ging de professor voort. Er is geen grootschalig empirisch onderzoek voorhanden, maar ook geen systematische registratie. Daarom pleit ze ervoor werk te maken van die centrale registratie.