“Als departementshoofd is de directeur-generaal belast met de beoordeling van een mogelijk belangenconflict bij een missie. Met andere woorden, hij is zelf de bevoegde ambtenaar die deze analyse moet uitvoeren”, zei de woordvoerder bevoegd voor personeelszaken. Hij voegde toe dat ze bij twijfel hun politieke overste kunnen raadplegen, maar een verplichting is er niet. “In het licht van de beschikbare informatie op dat moment trok hij de conclusie die hij heeft getrokken.”

Nieuwssite Politico berichtte vorige week dat de baas van het directoraat-generaal Transport,  Henrik Hololei, tussen 2015 en 2021 negen gratis vluchten met Qatar Airways had genoten. De meeste vluchten vonden plaats op een moment dat de Commissie over een luchtvaartakkoord met Qatar onderhandelde. Twee vluchten, en hotelovernachtingen, werden rechtstreeks betaald door de Qatarese overheid, andere door lobbygroepen en organisatoren van conferenties. 

De Commissie wil de regels over belangenconflicten aanscherpen in het kader van een lopende herziening van de richtsnoeren voor buitenlandse missies. Daarbij zal ook gekeken worden naar de toelatingsprocedure, maar de Commissie is alvast zinnens om door derde partijen betaalde missies enkel nog toe te laten wanneer het gaat om een uitnodiging van de VN, de G7 of G20. De hele herziening wordt pas tegen de zomer afgerond, maar de directeurs-generaal zou gevraagd worden om deze regel al eerder toe te passen. 

Bij de Commissie beklemtoont men wel dat het zelden voorkomt dat buitenlandse missies van personeelsleden geheel of gedeeltelijk worden betaald door derde partijen. In 1,5 procent van de missies is er sprake van een bijdrage van derden, bij missies van directeurs-generaal gaat het slechts om 0,1 of 0,2 procent.

Het onderzoek van Politico vond plaats tegen de achtergrond van Qatargate, het grootschalige onderzoek naar een corruptieschandaal waarbij derde landen de besluitvorming in het Europees Parlement zouden hebben proberen te beïnvloeden door mensen met een strategische positie  grote geldbedragen of aanzienlijke geschenken aan te bieden. Qatar en Marokko worden genoemd.

De controverse bereikte intussen ook ombudsman Emily O’Reilly, die de Commissie maandag een aantal vragen over de kwestie heeft gesteld. “Dat de regering van Qatar en organisaties met nauwe banden met de regering betalen voor de reisonkosten van de belangrijkste ambtenaar van DG MOVE, roept legitieme vragen op over mogelijk ongeoorloofde beïnvloeding van de Europese besluitvorming op dit vlak”, stelt ze in haar brief aan de Commissie. 

O’Reilly toonde zich overigens verontrust over het argument van de Commissie dat er geen belangenconflict was omdat Hololei zelf geen deel uitmaakte van het team dat onderhandelde over het luchtvaartakkoord. “Het publiek zou dit onderscheid mogelijk niet maken, gezien de directeur-generaal uiteindelijk de verantwoordelijkheid draagt voor deze onderhandelingen”, schrijft de ombudsman.