Het wetsvoorstel moet in de eerste plaats mensen behoeden voor een gokverslaving. Daarom komt er onder meer een uniforme leeftijdslimiet van 21 jaar, een verbod op zogenaamde 3.3-speelautomaten, een cumulverbod zodat casinospelen en weddenschappen ook online van elkaar gescheiden worden en een verbod op bonussen. Het gevoeligste punt is het principieel verbod op reclame. Het is de bedoeling dat de regering naderhand via een KB een reeks uitzonderingen daarop vastlegt.

Van Hecke diende het voorstel al in 2019 in de Kamer in, maar het raakte maar niet gestemd. Op basis van hoorzittingen, adviezen en onderhandelingen binnen de meerderheid werd de tekst meermaals bijgestuurd, maar daarna volgde telkens nieuw uitstel vanwege allerhande juridische uitspraken, volgens Van Hecke grotendeels het gevolg van het feit dat de sector “werkelijk elke beslissing van de kansspelcommissie aanvecht”. Bovendien leek de meerderheid verdeeld over het reclameverbod. Vooral bij de MR leek men op de rem te staan.

Het voorstel werd woensdag dan toch gestemd in eerste lezing, zonder MR-Kamerleden, die niet aanwezig waren in de Commissie. Omdat er nog een beroep hangende is tegen een mogelijke GDPR-inbreuk op de EPIS-controle, een soort zwarte lijst van de kansspelcommissie, werden de verstrengingen op dat vlak nog uit het wetsvoorstel gehaald.

“Illegaliteit”

In eerste lezing wordt elk artikel afzonderlijk gestemd, en dus is het voorlopig niet helemaal duidelijk welke fracties de tekst van Van Hecke steunen en welke niet. N-VA-Kamerlid Christoph D’Haese verklaarde wel expliciet dat zijn fractie de tekst op dit moment niet mee kon stemmen. Hij verwees daarvoor onder meer naar een arrest van het Europees Hof van eerder deze maand, waarin staat dat de kansspelwet Nederlandse casino’s niet mag verbieden gokreclame te maken op Belgisch grondgebied. Volgens D’Haese zet dat het voorstel van Van Hecke op de helling, wat die laatste weerlegt. Daarnaast wees de N-VA’er op de ongelijke behandeling van de nationale loterij, die niet aan dezelfde regels wordt onderworpen als de private kansspelsector, en op de illegale goksector, die “vele malen groter is”. “Met overregulering drijf je mensen naar de illegaliteit”, zei hij. D’Haese kreeg bijval van Marijke Dillen (Vlaams Belang) en Jean-Marie Dedecker (Onafhankelijk).

Het voorstel kreeg woensdag dan weer wel de expliciete steun van meerderheidsparlementsleden Els Van Hoof (CD&V), Katja Gabriëls (Open VLD) en Melissa Depraetere (Vooruit). Die laatste noemde het “schaamtelijk” dat sommigen “bijna letterlijk argumenten van de goklobby herhalen”.

Van Hecke is in elk geval tevreden met het groen licht van de commissie Justitie. “Dit pakket zorgt ervoor dat we eindelijk een coherent en consequent beleid voeren waarbij de gezondheid en het welzijn van spelers centraal staan, niet de winst van de kansspelsector”, zegt hij. “De discussie gaat over private winst, tegenover maatschappelijke kost. Het is aan de politiek om die afweging te maken en zich niet te laten gijzelen door de sector.”

Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) spreekt van “een grote stap vooruit in de strijd tegen het toenemende aantal gokverslavingen”. De minister kondigde woensdag ook aan dat op 1 juli 2023 al een verbod op gokreclame op tv, radio, website, affiches, kranten en tijdschriften in werking treedt, omdat het desbetreffende KB vandaag gepubliceerd werd in het Staatsblad. Dat koninklijk besluit dateert van december vorig jaar. Eens het wetsvoorstel van Van Hecke in werking treedt wordt de redenering omgekeerd - en wordt alle gokreclame dus verboden mits uitzonderingen - maar een nieuw KB is daar niet voor nodig.