De nieuwe geldautomaat, die geïnstalleerd en beheerd zal worden door het privébedrijf Loomis, werd donderdagmiddag voorgesteld. Ze zal deze zomer een plaats krijgen in een kleine kiosk op de hoek van de Secretaris Vanmarckelaan en de Warandestraat in Moorsele, een deelgemeente van Wevelgem. De gemeente betaalt 126.000 euro om de geldautomaat voor vier jaar te huren.

De beslissing om zelf een geldautomaat te voorzien kwam er in navolging van de sluiting van het allerlaatste bankkantoor in Moorsele, in september vorig jaar. Sindsdien moeten inwoners zich naar buurgemeentes verplaatsen om cash af te halen en dat is niet voor iedereen even evident.

LEES OOK. Testaankoop, Okra en Financité lanceren petitie tegen verdwijnen van geldautomaten

“Is het de taak van een gemeentebestuur om de installatie van een bankautomaat te faciliteren? Nee, helemaal niet”, zegt schepen voor Lokale Economie Kevin Defieuw. “We hebben evenwel gemerkt hoe groot de impact is voor onze inwoners. Een bepaalde groep van de bevolking, zoals ouderen, kan door het verdwijnen van een kantoor of bankautomaat niet meer ten volle deelnemen aan de gemeenschap. Ook voor de lokale handelaars heeft dit gevolgen. Deze signalen in combinatie met de muur waarop we botsen, heeft ons ertoe aangezet zelf actie te ondernemen.”

Die “muur” waarover Defieuw spreekt, duidt op de gesloten houding van de banken en de federale overheid. Het gemeentebestuur van Wevelgem zegt namelijk, voorafgaand aan de beslissing om zelf voor een nieuwe automaat te zorgen, geprobeerd te hebben contact op te nemen met de hoofdkantoren van de lokale banken, alsook met Batopin, de organisatie die instaat voor de installatie van bankautomaten van grootbanken. Zonder resultaat. De gemeente stuurde ook een brief naar ministers Pierre-Yves Dermagne (Economie) en Vincent Van Peteghem (Financiën), maar kreeg daar geen antwoord op.

Geen extra kosten

Ook voor Loomis is het een primeur: het geldtransportbedrijf installeerde nooit eerder een geldautomaat in België. In het buitenland hebben ze er wel ervaring mee. “We hebben de afgelopen jaren al 150 geldautomaten geïnstalleerd in Frankrijk, dus dit wordt gewoon een kopie van hoe we het daar hebben aangepakt”, zegt Ellen Van Berlamont van Loomis.

Het bedrijf zal de geldautomaat ook zelf beheren en instaan voor de aanvulling van het geld en de beveiliging. “Details over de beveiliging kan ik uiteraard niet geven, maar wij werken met de laatste technologie, dus die beveiliging is absoluut van eenzelfde niveau als bij andere automaten”, stelt Van Berlamont gerust. Loomis verzekert ook dat er geen extra kosten zullen worden aangerekend voor transacties. De kosten voor geldafhaling blijven dus beperkt tot wat gangbaar is bij de bank waarbij je zit.

Vermoedelijk zal Wevelgem niet lang de enige gemeente blijven die uit eigen initiatief een geldautomaat bekostigt. Bij Loomis valt namelijk te horen dat ook andere gemeentes al navraag deden.

LEES OOK. Ruzie tussen banken en regering over verdwijnende bankautomaten escaleert (+)

Niet de bedoeling

Is dit dan de toekomst: gemeentes die zelf geldautomaten voorzien? “Ik hoop van niet”, zegt Nathalie Debast, woordvoerder van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. “We begrijpen dat Wevelgem dit doet, want heel veel mensen voelen zich massaal in de steek gelaten door de banken die meer en meer verdwijnen. Maar het kan eigenlijk niet de bedoeling zijn dat gemeentes deze kost op zich moeten nemen. Als de banken zelf geen initiatief nemen om connectie met de burgers te houden, dan moet men hen dat maar verplichten vanuit de federale overheid.”

Bij Test Aankoop valt een gelijkaardig geluid te horen. “Dit is een mooie dienstverlening van de gemeente. Voor de inwoners neemt dat het probleem weg, maar dat betekent niet dat de banken nu geen verantwoordelijkheid meer dragen. Ze zouden eigenlijk verplicht moeten zijn om voldoende geldautomaten aan te bieden. Iedereen moet binnen een redelijke afstand toegang hebben tot cash geld. We weten dat de federale regering in overleg is met Febelfin om zo’n regeling op te leggen dus we hopen dat daar nu toch iets uitkomt”, aldus woordvoerder Laura Clays.

Batopin zegt dat ze bij het bepalen van locaties voor geldautomaten geen rekening houden met gemeentegrenzen. “Wel zoeken we naar plaatsen waar mensen passeren, op weg naar hun werk of een vrijetijdsbesteding bijvoorbeeld”, klinkt het. “Wat we ervan vinden dat gemeentes nu zelf in zee gaan met een privébedrijf om toch een automaat te kunnen plaatsen? Dat is de vrije markt natuurlijk. Gemeentes hebben het recht om dat te doen.” Over de lopende onderhandelingen met de bevoegde ministers wil Batopin niets kwijt.

De banksector reageert neutraal. Volgens Febelfin kan dit initiatief deel uitmaken van het antwoord op de maatschappelijke bezorgdheden. “Indien dit volgens de wettelijke vereisten gebeurd, waar we vanuit gaan, dan kunnen we hier niet tegen gekant zijn.”