De visjes werden gevangen tijdens een hengelwedstrijd, zegt Hugo Verreycken van INBO. De hengelaar in kwestie was toevallig ook een INBO-medewerker met veel kennis van vissen, Pieterjan Verhelst. Dat kwam goed uit, want shimofurigrondels “zijn heel moeilijk te determineren, omdat ze veel verschillende kleurschakeringen kunnen hebben”, aldus Verreycken. Shimofuri betekent in het Japans overigens gemarmerd, zo voegt hij toe.

De shimofurigrondel, die van nature voorkomt in Japan, China en Zuid-Korea, is dus een nieuwe exoot in de Belgische en Europese wateren. Maar hij is lang niet de enige: naar schatting een dertigtal van de ongeveer 75 vissoorten in de Belgische rivieren en kanalen is niet inheems. Daarbij ook al lang ingeburgerde soorten als karper en snoekbaars, maar ook sporadisch voorkomende vissen als sterlet en brasemblei.

INBO vermoedt dat de shimofurigrondels via ballastwater van schepen in Europa zijn terechtgekomen. Ballastwater is water waarmee bepaalde ruimtes in schepen worden gevuld om de stabiliteit te regelen. In dat water kunnen visjes zitten, en als het elders wordt geloosd dan het werd opgenomen, kunnen die dieren buiten hun normale leefgebied verspreid raken.

Met fuiken zal de komende maanden gekeken worden of er nog meer shimofurigrondels aangetroffen worden in het kanaal. De vissen kunnen zeker overleven in onze contreien, zegt Verreycken, omdat ze geen specifieke eisen hebben inzake voedsel, leefgebied en temperatuur. 

Maar of ze zich in het kanaal Gent-Terneuzen kunnen vestigen, is een andere vraag. Ze zitten er immers in het leefgebied van een andere exoot, de zwartbekgrondel, afkomstig van rond de Kaspische Zee. En die is zeer invasief, wat betekent dat hij andere soorten wegconcurreert, legt Verreycken uit. “In 2013 werden er twee of drie exemplaren gevonden over een afstand van zowat 60 kilometer in de Grensmaas. Tien jaar later is het de meest voorkomende soort. We spreken dan van honderdduizenden exemplaren.” Onder meer het verdwijnen van de rivierdonderpad, een inheemse en bedreigde soort, wordt aan de invasie van de zwartbekgrondel gelinkt.