‘Wat we toen al wisten’ haalde het van ‘De draaischijf’ van Tom Lanoye (Prometheus), ‘Honingeter’ van Tülin Erkan (Pelckmans), ‘Tekenen van het universum’ van Emy Koopman (Prometheus), en ‘Zelf doen’ van Niña Weijers (Atlas Contact).

Aan de prijs is 50.000 euro prijzengeld verbonden. De publieksprijs ter waarde van 5.000 euro was voor ‘De draaischijf’ van Lanoye.

Groeiverslaving

Buelens, bekend van onder meer ‘De jaren zestig: een cultuurgeschiedenis’, start zijn verhaal bij de publicatie in 1972 van ‘Grenzen aan de groei’, het rapport van de Club van Rome – geen “langharige hippies maar gerespecteerde burgermannen” – dat voorspelde dat de wereld, bij ongewijzigd gedrag, in de eenentwintigste eeuw op catastrofes zou botsen. 

Volgens het rapport zou de groeiverslaving leiden tot een gebrek aan grondstoffen, ongezonde meren en oceanen en vervuild bebouwbaar land, waardoor onder meer voedsel- en watervoorziening voor de groeiende wereldbevolking in het gedrang zou komen.

In zijn uitgebreid met wetenschappelijke artikels, mediaberichten en politieke traktaten gestoffeerde relaas maakt Buelens gewag van een kantelpunt in het denken over het “menselijke milieu”. Hij heeft het over de milieuconferentie van de Verenigde Naties in Stockholm, ook al in datzelfde jaar ‘72, maar ook over de oprichting van Agalev, het huidige Groen.

Dat milieu ook bij ons hoog op de agenda stond, blijkt onder meer uit de BRT-jeugdserie ‘De Kat’, waarin een superheld vervuilende bedrijven aanpakt. Niet zomaar een verzinsel, schrijft Buelens, want ‘The Fox’, een Amerikaanse milieu-activist deed ook effectief aan “ecotage”met sabotage, spandoeken en stickeracties.

Waar Buelens wonderwel in slaagt, is het milieubewustzijn van die tijd te vatten met zijn schier eindeloze voorbeelden. Daarin schuilt echter ook een valkuil, want daardoor lijkt het soms op een opsomming en verdrinken de grote verhalen. 

Op het einde van ‘Wat we toen al wisten’ flitst Buelens ons weer naar het heden met zijn klimaatcrisis en mensen als Al Gore en Greta Thunberg. Maar nog steeds zitten we vast in een tweestrijd tussen “de technologie/markt gaat het oplossen” en “de politiek moet het bij de grootverbruikers afdwingen”.

‘Misjka’ wint Boon voor kinder- en jeugdliteratuur

‘Misjka’ van Edward van de Vendel, Anoush Elman, en Annet Schaap heeft dan weer de Boon voor kinder- en jeugdliteratuur gewonnen. Zij haalden het van ‘Morris’ van Bart Moeyaert & Sebastiaan Van Doninck (Querido), ‘Mot en de metaalvissers’ van Sanne Rooseboom & Sophie Pluim (Unieboek/Het Spectrum), ‘Patroon’ van Marco Kunst (Gottmer), en ‘Schildpad en ik’ van Marit Törnqvist (Querido). Aan de prijs is 50.000 euro prijzengeld verbonden.

De publieksprijs ter waarde van 5.000 euro ging naar ‘Morris’ van Bart Moeyaert & Sebastiaan Van Doninck.