Tijdens de adolescentie zijn jongeren vatbaar voor uitersten, en daar is dit verhaal een voorbeeld van. Dat de verklaring niet simpelweg is dat een jongere dergelijke keuzes maakt om zijn ouders te treiteren, wordt geïllustreerd door wat jij schrijft. Wat bezielt zo'n jongen?

Jongeren zoeken antwoorden op levensvragen en jouw zoon heeft een antwoord gevonden. Net als vele tieners passeert hij ook langs de vraag of het leven wel zinvol is. Ze stellen zichzelf in vraag en twijfelen over hun identiteit. Jouw zoon tracht dit op te lossen door iets te doen dat in de huidige samenleving veeleer uitzonderlijk is, hij richt zijn vragen naar een religie. De islam geeft hem antwoorden en structuur. We zien dit soort radicale verandering van geloofskeuze vaak bij jongeren die op zoek zijn naar een manier om een stille depressie te bestrijden. Die heeft vaak te maken met het gevoel dat de maatschappij te complex is, een nood aan een houvast die niet van de ouders komt maar beschouwd kan worden als een teken van zelfstandige keuze.

Wat kan jongeren daarin aantrekken? Toetreden tot een geloofsgroep betekent je laten dragen door anderen. De ontwikkelingsopdracht die de puber normaal heeft - op zoek gaan naar de eigen identiteit - wordt zo opgelost door aan te sluiten bij een groep. Je helemaal richten naar de regels van een geloof, is een vorm van afstand nemen van het concrete leven. De tiener toont dat hij niet afhankelijk is van het dagelijks materiële leven (wat hij dan vaak aan zijn ouders verwijt), en gericht is op iets dat het leven overstijgt.

Een radicale verandering van geloof is een vorm van herstarten met een wit blad. Hij stapt in een totaal andere realiteit dan die bij jou thuis. Hij kiest voor een geloof dat het leven regelt. Het is redelijk zeldzaam dat tieners zulk een uitgesproken keuze maken. In een eerste tijd ervaren ze er een innerlijke kracht van. Voordien was hij gewoon een tiener zoals alle andere, nu is hij een bijzondere tiener. Natuurlijk verwijdert hij zich daardoor van jullie allen. Je zoon gedraagt zich prima, en je weet dat dit is omwille van morele normen die hij put uit zijn geloof. Als ouder is het niet gemakkelijk dat je zoon andere waardesystemen verkent die zich vertalen in een positief gedrag. Het lijkt hem rust te geven, die aan de buitenkant opgemerkt wordt.

Ik begrijp uiteraard je angsten. Dat je zoon voor een ander geloof kiest is een zorg, maar geen echt probleem. Het is even radicaal als een tiener die in de jaren vijftig weigerde nog naar de kerk te gaan. Je ongerustheid slaat op de tussenpersoon, de volwassen vriend die hem daarbij lijkt te motiveren. Tracht deze aan jouw kant te krijgen door hem aan te spreken en je zorgen te uiten. Het verschil tussen een sekte en een geloof is dat geloof je vrijlaat er ook terug uit te stappen.

Op je vraag kan ik slechts één advies formuleren, en dat is een grote en wijze tolerantie te tonen. Dat een jongere deze verkenningsreis doet, is op zich niet gevaarlijk. Uiteindelijk gedraagt hij zich, studeert hij... Toon interesse voor zijn geloof, informeer je. Gebruik geen termen die zijn overtuiging marginaliseren, maar probeer net dichterbij te geraken. Laat hem vertellen wat hij in het geloof vindt, en vertel hoe jij destijds waarden hebt verkend en waarom die voor jou belangrijk zijn. En uiteraard mag je vertellen dat het je verontrust. Maar kies niet voor het verbod, het zal je niet dichter bij hem brengen. Alle mensen maken in hun leven keuzes, en die zijn voor de familieleden niet altijd eenvoudig. Wat je zoon doet is niet makkelijk, maar het is nog iets anders dan een

foute

keuze. Hij heeft niet gekozen voor deelname aan een jeugdbende die zich keert tegen andere mensen. Ik lees in je verhaal veeleer redenen om te vertrouwen in de toekomst. Kijk naar de keuzes die hij maakt doorheen de bril van zijn puberale ontwikkeling. Hij zoekt antwoorden op belangrijke vragen in zijn leven. Zorg dat de deur altijd open blijft. Je zal zien: je raakt hem niet kwijt.

In 'De Opvoedingsdokter' gaat de bekende kinder- en jeugdpsychiater Peter Adriaenssens wekelijks in op een lezersvraag over opvoeden. Peter Adriaenssens is de auteur van verscheidene klassiekers over het opvoeden van kinderen.